8 min. czytania

Ryzyko kredytowe - co to jest?

Zaktualizowano: 2021-01-15 14:47
Opublikowano: 2019-11-28 12:49
Średnia ocena: 5,90/6 Głosów: 31
Ryzyko kredytowe - co to jest?

Samo ryzyko kredytowe określane jest jako zagrożenie niespełnienia warunków umowy kredytowej. Co ciekawe, nie dotyczy jedynie kredytobiorców, którzy w ramach problemów z płynnością finansową, nie są w stanie regulować należności w terminie.

Produkty kredytowe cieszą się w Polsce ogromną popularnością. Sami eksperci rynku finansowego wskazują, że każdego roku wzrasta liczba zaciąganych zobowiązań tego rodzaju. Nie wynika to z konieczności udzielania wsparcia finansowego mieszkańcom naszego kraju w związku z ich trudną sytuacją materialną. Wprost przeciwnie, Polaków w końcu stać na spłacanie comiesięcznym rat w ustalonym terminie. Są wiarygodnymi i wypłacalnymi klientami. Okazuje się również, że patrząc na innych mieszkańców Europy, to właśnie polskie społeczeństwo cieszy się najmniejszą ilością długów. Nadal się ich wstydzimy, dlatego też kredyty bankowe zaciągamy tylko racjonalnie, zgodnie z rzeczywistymi potrzebami. Samo ryzyko kredytowe jest zjawiskiem zawsze obecnym, ale w przypadku zobowiązań nabywanych w instytucjach bankowych, jakie działają na terenie Polski, można śmiało powiedzieć, że jest minimalne. Więcej o ryzyku kredytowym w różnych aspektach, piszemy poniżej.

Ryzyko kredytowe - definicja

Samo ryzyko kredytowe określane jest jako zagrożenie niespełnienia warunków umowy kredytowej. Co ciekawe, nie dotyczy jedynie kredytobiorców, którzy w ramach problemów z płynnością finansową, nie są w stanie regulować wskazanych należności w terminie, przez co traci bank. O ryzyku kredytowym możemy też mówić, jeśli pod uwagę weźmiemy bezpieczeństwo samych kredytobiorców oraz taktyk instytucji bankowych. To dlatego zresztą wszystkie zobowiązania kredytowe muszą być zgodne z przepisami polskiego prawa bankowego, indywidualną polityką kredytową banków, ale też standardami i normami, jakie wytyczane są wraz z aktualnymi rekomendacjami. Coraz częściej te stają się zgodne nie tylko w zakresie funkcjonowania kredytów w Polsce, ale też całej Unii Europejskiej.

Jak banki minimalizują ryzyko kredytowe?

Najczęściej opisywane jest ryzyko kredytowe względem instytucji bankowych. Znane są zabiegi, zgodnie z którymi instytucje bankowe minimalizują zagrożenie niewypłacalności potencjalnego kredytobiorcy. To dlatego w odróżnieniu od klientów firm pożyczkowych, banki nakładają na kredytobiorców pewne ograniczenia i stawiają szereg warunków, dzięki którym ryzyko kredytowe jest niskie. Chodzi o to, by bank był pewny wypłacalności swoich klientów oraz uznawał ich za wiarygodnych. Tylko osoby, które są zdolne spłacać zaciągnięte zobowiązanie, mogą cieszyć się decyzją pozytywną w kwestii otrzymania środków pieniężnych w ramach kredytów gotówkowych na dowolny cel czy też kredytów celowych. Weźmy pod uwagę, że zobowiązania kredytowe opiewają na znaczne sumy, a czas współpracy z bankiem to kilka, kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt lat. Nic dziwnego, że analitycy prognozują wypłacalność kredytobiorców niezwykle skrupulatnie. Ryzyko kredytowe musi być niewielkie, by mieć pewność, co do spłaty zaciągniętego kredytu. Podstawą minimalizowania zagrożenia braku spłaty zobowiązania zgodnie z umową kredytową, jest weryfikacja co najmniej kilku czynników. Oto te podstawowe, które pod uwagę biorą instytucje bankowe.

1. Weryfikacja zdolności kredytowej

Zdolność kredytowa to warunek konieczny, by wnioskujący o kredyt w banku mógł takowe zobowiązanie otrzymać. To właśnie ona określa predyspozycje kredytobiorcy względem regularnych płatności. W ramach oceny zdolności kredytowej brane są pod uwagę dochody klienta, ich regularność oraz źródło pochodzenia. Jeszcze do niedawna małe szanse na kredyt miały osoby zatrudnione na podstawie umowy zlecenie czy o dzieło. Dzisiaj taka podstawa pracy nie jest przeszkodą, chociaż kredytodawcy bardzo często wymagają od swoich klientów dodatkowego poświadczenia ciągłości zleceń czy zapewnienia o takich ze strony pracodawcy.

Same dochody to nie wszystko, bo w skład zdolności kredytowej wchodzą także koszty stałe, jakie musi ponosić każdego miesiąca klient banku. Te dotyczą nie tylko utrzymania gospodarstwa domowego, dzieci, rodziny czy samochodu, ale także konieczności spłaty innych zobowiązań, które klient banku zaciągnął w przeszłości. Te mogą być przecież na tyle wysokie, że pokaźne dochody, jakie generuje kredytobiorca, stają się niewystarczające, by móc regulować je bez utraty płynności finansowej. Według analityków kredytowych ryzyko kredytowe jest niewielkie, jeśli pomimo obciążeń stałego budżetu kredytobiorca nadal jest w stanie spłacać zobowiązanie bez pogorszenia codziennego stanu portfela.

2. Historia kredytowa

Kolejny czynnik, który analizowany jest w ramach oceny ryzyka kredytowego, to historia kredytowa. Kredytobiorca staje się wiarygodny dopiero wtedy, gdy w raportach BIK informacje o jego zachowaniach względem spłaty innych zobowiązań, są pozytywne. Jeśli potencjalny klient banku nie spłacał w przeszłości zobowiązań kredytowych w terminie albo nadal generuje zadłużenie z tego tytułu, najpewniej zostanie uznany za niewiarygodnego. W takich sytuacjach ryzyko kredytowe rośnie, bo istnieje podejrzenie, że klient będzie wykazywał problemy ze spłacaniem comiesięcznych rat także w przypadku nowego kredytu. Jako przyszły kredytobiorca możesz sprawdzić swój raport BIK za darmo

Warto przy tym wspomnieć, że zdaniem analityków kredytowych, o wiele większe ryzyko kredytowe wykazywane jest wtedy, gdy przyszły klient nie zaciągał w przeszłości żadnych zobowiązań. W takiej sytuacji bank nie może ocenić jego zachowań względem spłaty, przez co kredytobiorca staje się mało wiarygodny.

3. Wkład własny

Ryzyko kredytowe może być minimalizowane także poprzez wkład własny, jaki kredytobiorca wnosi w ramach zaciąganego zobowiązania. To dodatkowe zabezpieczenie, dzięki któremu nie tylko wartość kredytu zostaje obniżona, ale również wykazywana zostaje dobra sytuacja finansowa bądź materialna klienta banku. Warto tutaj wziąć pod uwagę, że wkład własny nie musi być wykazany w formie gotówki. Bardzo często jest to również zabezpieczenie hipoteczne nieruchomości czy innego mienia, które jest własnością kredytobiorcy. W przypadku kredytów celowych, np. kredytu hipotecznego lub kredytu na samochód, takim zabezpieczeniem jest sam cel udzielonego wsparcia finansowego. Kredyt, który zostaje zabezpieczony dobrem o wartości takim samym, jak całe zobowiązanie, wykazuje minimalne ryzyko kredytowe. W razie niewypłacalności klienta instytucji bankowej zabezpieczenie może pokryć wartość zaległości oraz całego kredytu.

4. Inne formy zabezpieczenia kredytu

Ryzyko kredytowe maleje, jeśli o ten sam kredyt występuje więcej niż jedna osoba. Dzięki temu podwajana zostaje odpowiedzialność za spłatę zaciągniętego zobowiązania. Inną formą dodatkowego zabezpieczenia kredytu, dzięki czemu klient staje się bardziej wiarygodny względem spłaty w oczach banku, jest nabywanie innych produktów, w tym polisy ubezpieczeniowej czy płatnego konta bankowego.

Ryzyko kredytowe dla kredytobiorców

Należy skupić się nie tylko na ryzyku kredytowym, jakie ponosi bank udzielający kredytu, ale również to, które zagraża klientom instytucji bankowych. Okazuje się, że kredytobiorca również może mieć obawy względem mechanizmów kredytowych, jakie zaczną obowiązywać po podpisaniu umowy. Zmianie może ulec oprocentowanie, marża, koszty około kredytowe i nie dotyczy to jedynie zobowiązań kredytowych zaciąganych w innych walutach.

Jeszcze do niedawna ryzyko kredytowe wiązało się z zapisami w umowach, które nie były zrozumiałe dla klientów banków albo odnotowane były mniejszą czcionką, by nie zwracać na nie uwagi. W tej sposób w umowach zapisywano najbardziej niekorzystne warunki kredytów.

Dzisiaj do takich sytuacji już nie dochodzi, bo ochroną nad kredytobiorcami stają się różnego typu rekomendacje. Te wskazują na standardy, jakie muszą stosować banki w ramach oferowanych kredytów. Pamiętajmy, że nie tylko klientom stawiane są pewne ograniczenia, ale również instytucje bankowe nie mogą swobodnie konstruować zapisów umowy. Wiemy doskonale, że banki komercyjne działają dla zysku, natomiast nie może być mowy o wykorzystywaniu nieznajomości prawa bankowego czy luk w tymże prawie dla uzyskiwania dodatkowych korzyści ze szkodą dla osób, które podpisały umowę o zobowiązanie kredytowe.

Podsumowanie

Nie istnieje kredyt bankowy, który nie byłby obarczony ryzykiem kredytowym. Okazuje się jednak, że zarówno banki, ale też kredytobiorcy mogą je skutecznie minimalizować. Ryzyko kredytowe, czyli zagrożenie względem niewypłacalności kredytobiorcy bądź zmiany warunków kredytowych udaje się zmniejszyć poprzez:

- weryfikację zdolności kredytowej,

- dodatkowe zabezpieczenie zobowiązania kredytowego,

- negocjowanie warunków kredytowych,

- jasno skonstruowane umowy kredytowe,

- dokładne czytanie umowy kredytowej,

- współpracę z niezależnym doradcą kredytowych bądź konsultantem banku w ramach wytłumaczenia zawiłości zapisów w umowie kredytowej.

Każdy kredytobiorca musi też wiedzieć, że ryzyko kredytowe automatycznie zmniejsza się przy współpracy tylko z instytucjami bankowymi. Zagrożenie wzrasta zaś poprzez zaciąganie zobowiązań w instytucjach pozabankowych, które nie są nadzorowane przez Komisję Nadzoru Finansowego, Narodowy Bank Polski oraz Bankowy Fundusz Gwarancyjny.

Komentarze

Powiązane artykuły

Ile wynosi inflacja w Polsce w {{year}} roku?
Porady
12.03.2024

Ile wynosi inflacja w Polsce w 2024 roku? Prognozy na najbliższe miesiące

...funkcjonująca jako spadek poziomu cen w gospodarce z jednoczesnym wzrostem siły nabywczej pieniądza. To może Cię zainteresować: Czy warto teraz spłacić lub nadpłacić kredyt hipoteczny? Deflacja to zatem nic innego jak ujemna inflacja. Czy to niebezpieczne zjawisko? Zarówno inflacja, jak i deflacja mogą mieć negatywny wpływ na gospodarkę. Zwiększanie siły...

Zobacz więcej
12 min. czytania
Jak płacić telefonem? Jak działa płatność NFC i BLIK?
Porady
06.03.2024

Jak płacić telefonem? Jak działa płatność NFC i BLIK?

...płatności Google Pay, Apple Pay oraz Blikiem. Szukasz oferty kredytu gotówkowego? Sprawdź nasz kalkulator kredytowy! Płatności zbliżeniowe...

...dodatkowe środki na dowolny cel, sprawdź również nasz ranking kredytów gotówkowych. Zastanawiasz się, jak płacić telefonem z NFC? Poniżej...

Zobacz więcej
8 min. czytania
ZUS waloryzacja emerytur i rent w {{year}} roku
Porady
04.03.2024

ZUS waloryzacja emerytur i rent w 2024 roku

Waloryzacja emerytur w 2024 roku – na jakie podwyżki mogą liczyć seniorzy? O ile zmieni się kwota świadczenia od 1 marca? Dzisiaj przedstawiamy dokładne wyliczenia i porównujemy ze stawkami obowiązującymi w ubiegłym roku. Z czego wynika wskaźnik waloryzacji, na podstawie którego dokonywana jest zmiana wysokości świadczeń?
Zobacz więcej
5 min. czytania
W jakim miesiącu najlepiej przejść na emeryturę?
Porady
26.02.2024

W jakim miesiącu najlepiej przejść na emeryturę w 2024?

Choć na pierwszy rzut oka może się wydawać, że wysokość emerytury determinowana jest wyłącznie przez zgromadzony kapitał, to w rzeczywistości duże znaczenie ma również czas złożenia wniosku o świadczenie. Wybór odpowiedniego momentu na przejście na emeryturę może znacząco wpłynąć na wysokość otrzymywanych środków. W poprzednim roku szczególnie korzystnym miesiącem...
Zobacz więcej
7 min. czytania
Progi podatkowe w Polsce {{year}}
Porady
23.02.2024

Progi podatkowe w Polsce 2024

...kwoty wolnej od podatku w 2024 roku. Sprawdź, czy będziesz musiał skorzystać z pomocy finansowej i wykorzystaj nasz ranking kredytów gotówkowych. Jak kształtują się aktualne progi podatkowe? W 2024 roku progi podatkowe w Polsce pozostają niezmienione, co oznacza kontynuację...

Zobacz więcej
7 min. czytania
Wakacje kredytowe 2024 w ramach tarczy dla kredytobiorców
Porady
15.02.2024

Wakacje kredytowe 2024 w ramach tarczy dla kredytobiorców. Warunki ustawowych wakacji kredytowych

...kwietnia 2024 r. Co jeszcze warto wiedzieć? Chcesz skorzystać z zawieszenia spłaty kredytu? Sprawdź również: Czy warto nadpłacić kredyt hipoteczny w trakcie wakacji kredytowych? W 2022 i 2023 r. kredytobiorcy posiadający kredyty hipoteczne udzielone w polskiej walucie mogli...

Zobacz więcej
7 min. czytania