Ile wynosi inflacja w Polsce w 2022 roku? Skutki inflacji w Polsce

Wskaźniki inflacji szybują w górę – jeszcze w listopadzie 2021 wskaźnik CPI, czyli najpopularniejsza miara inflacji, wynosił 7,8%. Rekordowy skok z 8,5% w lutym do 11,0% w marcu wywołał niepokój wśród konsumentów. Z kolei ceny towarów i usług konsumpcyjnych w kwietniu 2022 r. wzrosły w porównaniu z poprzednim miesiącem aż o 12,4% (przy wzroście cen towarów – o 13,1% i usług – o 10,1%).

Aktualna sytuacja w naszym kraju nie napawa optymizmem – rosnące stopy procentowe i wyższe raty kredytów hipotecznych drenują portfele Polaków. Sprawdźmy, czym dokładnie jest inflacja. Kiedy można spodziewać się uspokojenia sytuacji?

Czym jest i jak powstaje inflacja? Definicja

Co to jest inflacja i jak wpływa na sytuację gospodarczą w naszym kraju? Inflacja (definicja) to długotrwały spadek wartości lub siły nabywczej pieniądza oraz wzrost przeciętnego poziomu cen dóbr i usług. Skutkiem inflacji jest względne zmniejszenie się dochodów osób, których zarobki są stałe – w takiej sytuacji za tę samą kwotę można kupić mniej towaru niż wtedy, gdy była niższa inflacja. Co to oznacza dla przeciętnego Polaka? Większe wydatki i mniejsze możliwości oszczędzania.

Czy możliwe jest obniżenie raty kredytu? Kliknij i sprawdź! >>

Czemu powstaje inflacja? Wiele czynników ma wpływ na spadek wartości pieniądza – przede wszystkim zwiększanie podaży pieniądza na rynku (nadmiarowa emisja), źle skonstruowany budżet państwa, ale także globalne kryzysy, załamania gospodarcze, wojna. Inflacja może też być importowana – wówczas ma źródło poza granicami kraju. Odpowiedzią na pytanie, skąd się bierze inflacja, może też być nieodpowiedzialna polityka banku centralnego oraz rządu, który ignoruje pierwsze symptomy wzrostu cen.

Z czego wynika inflacja w Polsce? Według analiz ekspertów przyczyn należy upatrywać między innymi w zwiększeniu się kosztów produkcji, do których zaliczyć można koszt transportu oraz ropy naftowej i innych paliw, np. gazu. Również wielokrotne obniżki stóp procentowych doprowadziły do wzrostu popytu na niżej oprocentowane kredyty. Wysoki popyt doprowadza do podnoszenia cen przez producentów. Według wielu ekspertów ostatnie podwyżki stóp procentowych były spóźnione – gdyby przeprowadzić je kilka miesięcy wcześniej, inflacja mogłaby wyhamować.

Rodzaje inflacji

Określenie inflacja bazowa jest stosowane do pomiaru zmian cen w gospodarce. Od marca 2009 roku NBP podaje cztery główne rodzaje inflacji bazowej, do których zalicza się:

1. inflacja po wyłączeniu cen administrowanych,
2. inflacja po wyłączeniu cen najbardziej zmiennych,
3. inflacja po wyłączeniu cen żywności i energii,
4. inflacja 15% średnia obcięta.

Rodzaje inflacji możemy podzielić ze względu na wiele kryteriów. Jeśli weźmiemy pod uwagę przyczyny, wyróżnimy:

• inflację popytową – inaczej inflacja pieniężna. Ma miejsce, kiedy popyt na towary znacznie przewyższa podaż, co doprowadza do wzrostu cen. Innym określeniem jest inflacja podażowa – spowodowana wzrostem kosztów wytwarzania.
• inflację budżetową – spowodowaną nadmiernymi wydatkami rządu, które nie mają pokrycia w budżecie państwa.
• inflację kosztową – jej przyczyną są zwiększające się koszty produkcji, które wymuszają wzrost cen.
• inflację producencką (wskaźnik PPI) – obrazuje zmiany cen producenckich na różnych etapach procesu produkcji. W Polsce wskaźnik PPI stosuje się jedynie w odniesieniu do czterech branż gospodarki: górnictwa i wydobywania, przetwórstwa przemysłowego, dostawie wody, gospodarce odpadami i ściekami, rekultywacji oraz zaopatrywaniu w gaz, parę wodną i gorącą wodę.

Jeśli spojrzymy na tempo inflacji, wyróżniamy:

1. inflację pełzającą – poniżej 5% rocznie,
2. inflację kroczącą – umiarkowana inflacja na poziomie 5-10% rocznie,
3. inflację galopującą – powyżej 10% rocznie,
4. hiperinflację – powyżej 100%.

Jak inflacja wpływa na spłatę kredytu hipotecznego i gotówkowego? Inflacja a kredyt >>

Ile aktualnie wynosi inflacja w Polsce?

Według danych GUS inflacja w październiku 2022 roku wynosiła 17,9%. Z kolei inflacja bazowa po wyłączeniu cen energii i żywności osiągnęła pułap 10,7%. Wyższy poziom miał wskaźnik po wyłączeniu cen administrowanych – według NBP inflacja osiągnęła 12,2%. Z poniższej tabeli i wykresu wynikają zmiany poziomu inflacji na przestrzeni kilku ostatnich miesięcy.

Inflacja – wykres dla wskaźnika CPI 01.2022 – 04.2022

Jakie są skutki inflacji dla obywatela w Polsce?

Wysoka inflacja niesie ze sobą poważne konsekwencje – zarówno dla przeciętnego obywatela, jak i właścicieli przedsiębiorstw. Wzrost inflacji – co oznacza? Jakie są główne skutki inflacji dla gospodarstw domowych?

• pogorszenie warunków życia – przeciętny koszyk zakupowy był w lutym 2022 roku wyższy o prawie 4% niż jeszcze przed rokiem. Wyższe ceny produktów spożywczych, paliwa oraz innych towarów i usług powoduje, że przeciętny Polak z trudem wiąże koniec z końcem.
• stopy procentowe a inflacja – cykl podwyżek stóp procentowych ma zastopować coraz wyższą inflację poprzez zmniejszenie popytu na nisko oprocentowane kredyty, m.in. hipoteczne. Niestety oznacza to, że koszty zobowiązań szybują w górę;
• wyższe raty kredytów (inflacja a kredyt hipoteczny) – w przypadku kredytu hipotecznego zaciągniętego na kwotę 300 tys. złotych, rata wzrosła nawet o 700 zł. Klienci szukają rozwiązań, które pozwolą im odetchnąć – jednym z nich jest przygotowana przez rząd tarcza dla kredytobiorców, zakładająca m.in. wakacje kredytowe czy dopłaty do kredytów;
• spadek zaufania do pieniądza – w obliczu wysokiej inflacji szukamy alternatywnych źródeł oszczędzania. Wiele osób lokuje środki w złocie, wybiera inwestycje indeksowane inflacją, np. obligacje skarbowe. To pozytywne i negatywne skutki inflacji – z jednej strony wartość pieniądza spada, a z drugiej strony obywatele szukają sposobów na wyjście z kryzysu, dywersyfikując swój portfel inwestycji;
• wyższe podatki – skutkiem inflacji może być również zmiana progów podatkowych.

Jakie są skutki inflacji dla przedsiębiorstw w Polsce?

A jakie skutki inflacji odczuwają właściciele firm? Okazuje się, że konsekwencje wzrostu cen są odczuwalne przez szerokie grupy obywateli, również tych prowadzących działalność gospodarczą. Oto najbardziej dotkliwe:

• presja pracowników na wzrost płac – inflacja złotego powoduje wzrost cen towarów i usług. Pracownicy, którzy często wywierają presję na pracodawców, żądają podwyżek, podnoszą wymagania płacowe. W obliczu kryzysu gospodarczego firmom jest trudno wygospodarować dodatkowe środki na podwyżki. W dodatku obecnie mamy do czynienia z tzw. rynkiem pracownika – niska stopa bezrobocia powoduje, że to pracodawcy muszą konkurować;
• niepewna sytuacja gospodarcza firm – kryzys powoduje, że wielu przedsiębiorców ma problem z ustalaniem cen dla swoich produktów i usług. Kiedy konkurencja podnosi ceny, trudno zostać w tyle, zwłaszcza że w wyniku rosnącej inflacji, wzrastają również koszty produkcji.
• brak możliwości planowania zysków – niepewna sytuacja gospodarcza sprawia, że trudno cokolwiek zaplanować, oszacowanie zysków jest więc utrudnione;
• ograniczenie produkcji ze względu na wzrost kosztów – negatywne skutki inflacji to także konieczność zamykania przez wiele zakładów linii produkcyjnych. Wysokie koszty produkcji często są barierą nie do przeskoczenia.
• mniejsza liczba inwestycji, w tym zagranicznych – ekonomiczne skutki inflacji związane również z problemami w rozliczeniach z kontrahentami pochodzącymi spoza Polski.

Czy istnieją pozytywne skutki inflacji? Niewielki wzrost cen ma korzystny wpływ na przedsiębiorstwa – wyższe ceny stanowią dodatkowy impuls do zwiększania produkcji.

Kto i na jakich warunkach może skorzystać z pomocy Funduszu Wsparcia Kredytobiorców? Kliknij! >>

Jak ustalana jest wysokość inflacji w Polsce?

Poziom inflacji ustala i podaje Główny Urząd Statystyczny, który bierze pod uwagę między innymi wydatki gospodarstw domowych oraz tzw. koszyk inflacyjny, w skład którego wchodzą produkty spożywcze, odzież, wydatki na zdrowie, transport czy edukację. Do ustalania poziomu inflacji służą dwa wskaźniki:

• CPI – Consumer Price Index,
• PPI – Producer Price Index.

Pierwszy wskaźnik odnosi się do inflacji konsumenckiej i oznacza wzrost cen podstawowego koszyka zakupowego. Z kolei drugi wskaźnik pokazuje zmiany cen producenckich na różnych etapach produkcji, a zatem pokazuje inflację od strony producentów.

Obliczenie rzeczywistej wartości dóbr z uwzględnieniem inflacji umożliwia kalkulator zamieszczony na stronie Ministerstwa Finansów – podatki.gov.pl.

Jak przedstawiała się inflacja w Polsce na przestrzeni lat?

Jak wynika ze statystyk, poziom inflacji w Polsce z roku na rok jest coraz wyższy. Jeszcze w 2018 roku wskaźnik wynosił 1,6%, co dawało polskiej gospodarce optymalne warunki do rozwoju, a Polakom – stabilność cen. Z kolei największa inflacja w Polsce była notowana w latach 90. XX wieku – w okresie przemian gospodarczych po 1989 roku. Obecnie trudno to sobie wyobrazić, ale rekordowa inflacja wynosiła prawie 590% i była odnotowana w 1990 roku. Sprawdźmy dokładnie, ile wynosiła inflacja w ostatnich latach.

• inflacja w Polsce 2021 – 5,1%
• inflacja w Polsce 2020 – 3,4%
• inflacja w Polsce 2019 – 2,3%
• inflacja w Polsce 2018 – 1,6%

Inflacja w Polsce – wykres lata 2018-2021

Czy inflacja w Polsce w 2022 roku będzie nadal rosła? Prognozy dla inflacji w Polsce

Wielu Polaków zaniepokojonych rosnącymi cenami produktów i usług oraz coraz wyższymi ratami kredytów zastanawia się, kiedy inflacja wyhamuje. Jaka będzie prognozowana inflacja w 2022 roku? Niestety obecnie nie można z całą pewnością powiedzieć, kiedy inflacja zacznie spadać. Rząd podejmuje różne działania, które mają na celu wyhamowanie wzrostu cen i ustabilizowanie gospodarki, jednak realna inflacja nadal jest bardzo wysoka.

Obecnie utrzymuje się na poziomie inflacji galopującej, co ma duży wpływ na sytuację gospodarki oraz przeciętnych Polaków. Według GUS inflacja roczna w 2022 będzie nadal utrzymywać się na podobnym poziomie, co obecnie. Z kolei Komisja Europejska prognozuje, że w przyszłym roku inflacja w Polsce spadnie do 7,3%.

Nie stać Cię na spłatę kredytu? Przekonaj się czy warto zdecydować się na restrukturyzację kredytu. Kliknij! >>

Ile wynosi inflacja w 2022 roku za granicą?

Polska nie jest osamotniona w walce z inflacją. Inne państwa w Europie również zmagają się z kryzysem. Rosnące ceny paraliżują gospodarkę i wywołują niepokój obywateli. Sprawdźmy, jak wygląda inflacja na świecie – poniżej prezentujemy zestawienie.

• inflacja w Niemczech – inflacja w strefie euro jest wyższa niż w latach ubiegłych, jednak nie przekracza 10%. Obecnie w Niemczech inflacja wynosi 7,3%.
• inflacja we Włoszech – w maju 2022 roku inflacja wynosiła 6,0%.
• inflacja w Rosji – zbrojna napaść Rosji na Ukrainę oraz nałożone na Kreml sankcje powodują wzrost inflacji. Obecnie oficjalnie wynosi 17,6%, jednak prognozuje się wzrost do 22,6%.
• inflacja  w Turcji – według oficjalnych danych inflacja w Turcji osiągnęła obecnie 70%. Eksperci szacują jednak, że może być znacznie wyższa – nawet na poziomie 150%.
• inflacja w Hiszpanii – w styczniu 2022 roku oficjalne statystyki podawały, że inflacja na Półwyspie Iberyjskim wynosi 6,1%. Jest to najwyższy od 30 lat poziom inflacji w Hiszpanii.
• inflacja w Ukrainie – w maju 2022 roku poziom inflacji wynosił 16,4% (w porównaniu do inflacji z kwietnia wynoszącej 13,7%).
• inflacja w USA – według oficjalnych danych w marcu 2022 roku inflacja w Stanach Zjednoczonych wynosiła 8,5% wobec 7,9% z lutego.

Czym różni się inflacja od deflacji?

Jak wiemy, inflacja oznacza spadek wartości pieniądza, co wiąże się ze wzrostem cen towarów i usług i wywołuje niemałe skutki dla gospodarki. Inflacja to jednak niejedyny wskaźnik, jaki trzeba brać pod uwagę, analizując sytuację ekonomiczną naszego kraju. Ważnym pojęciem jest również deflacja, funkcjonująca jako spadek cen poziomu cen w gospodarce z jednoczesnym wzrostem siły nabywczej pieniądza.

Deflacja to zatem nic innego jak ujemna inflacja. Czy to niebezpieczne zjawisko? Okazuje się, że zarówno inflacja, jak i deflacja mogą mieć negatywny wpływ na gospodarkę. Zwiększanie siły nabywczej pieniądza i spadek cen może doprowadzić do tego, że firmom nie będzie się opłacała produkcja. Za tym mogą iść zwolnienia pracowników i zwiększenie poziomu bezrobocia. Na szczęście deflacja to rzadkie zjawisko.

Źródła: 

https://pl.wikipedia.org/wiki/Inflacja

https://www.bnpparibas.pl/blog/co-to-jest-inflacja-i-jak-wplywa-na-zycie-przecietnego-kowalskiego

https://www.money.pl/gospodarka/wzrost-cen-przyspieszyl-jeszcze-bardziej-to-najwyzsza-inflacja-w-xxi-wieku-6763385486662464a.html