Jak poradzić sobie w przypadku problemów ze spłatą kredytu?

Choć stopy procentowe są na mniejszym poziomie niż jeszcze rok temu, to kredyty hipoteczne nadal pozostają drogie, a raty mogą stanowić spore obciążenie dla budżetu. Co zrobić gdy nie ma pieniędzy na spłatę kredytu? Jak długo można nie spłacać kredytu, zanim sprawa zostanie skierowana do sądu? Dowiedz się, jak możesz polepszyć swoją sytuację!

Jakie są przyczyny problemów ze spłatą kredytów?

Spłata kredytu powinna być dokonywana przez kredytobiorcę zgodnie z harmonogramem przedstawionym przez bank przy okazji podpisywania umowy. Jeśli kredyt jest oprocentowany według zmiennej stopy procentowej, bank będzie regularnie przedstawiał zaktualizowane harmonogramy, wraz z datami, kiedy kredytobiorca powinien ostatecznie wywiązać się z płatności każdej kolejnej raty.

Różne życiowe sytuacje mogą jednak spowodować powstanie problemów ze spłatą kredytu gotówkowego czy spłatą kredytu hipotecznego. Forum kredytobiorców wyszczególnia takie kłopoty, jak:

• utrata pracy lub głównego źródła dochodu;
• obniżenie pensji pracowniczej lub dochodów pozyskiwanych z tytułu prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej czy działalności jako takiej;
• rosnąca inflacja, czyli długotrwały spadek siły nabywczej pieniądza. Inflacja przekłada się na wzrost cen dóbr i usług, co może wpływać na problemy ze spłatą zobowiązań,
• podwyżka stóp procentowych, która oddziałuje na WIBOR(R) – wskaźnik referencyjny, od którego zależy oprocentowanie kredytów. Gdy stopy procentowe NBP rosną, to kredyty stają się droższe,
• nagły wzrost rat kredytów,
• nagła choroba powodująca utratę możliwości zarobkowania;
• pojawienie się dodatkowych potrzeb finansowych, np. związanych z leczeniem;
• wystąpienie zjawisk losowych, które powodują dodatkowe koszty, jak powódź, pożar, wichura itp.;
• śmierć współkredytobiorcy, np. żony lub męża;
• nieumiejętne zarządzanie domowym budżetem;
• powiększenie rodziny – pojawienie się dziecka w rodzinie to wielka radość, ale i automatycznie zwiększone wydatki, które mogą zaburzyć spłatę zaciągniętego kredytu.

To oczywiście tylko niektóre z wielu sytuacji, które mogą generować problemy z terminowym spłacaniem swoich zobowiązań.

Co zrobić w przypadku problemów ze spłatą kredytu?

Zanim w ogóle zdecydujesz o zaciągnięciu zobowiązania, warto sprawdzić ranking kredytów gotówkowych lub hipotecznych, aby mieć pewność, że wybierasz najtańszą pożyczkę. Co jednak, gdy masz już kredyt? Zastanawiasz się, co zrobić, gdy nie stać mnie na spłatę kredytu?

Kiedy pojawia się problem terminowym płaceniem kolejnych rat, sposobu na poradzenie sobie z nim możesz szukać na forum dyskusyjnym w internecie, w serwisach społecznościowych czy też na stronach WWW. Najgorsze, co możesz podjąć, to schować głowę w piasek i udawać, że problemu nie ma, albo zrzucać z siebie odpowiedzialność.

Błędem jest unikanie kontaktu z bankiem. Kiedy pojawią się pierwsze oznaki poważnych kłopotów ze spłatą kredytu czy pożyczki powinieneś poinformować o tym fakcie bank. Możesz nawet podjąć negocjacje z tą instytucją w sprawie zadłużenia. Kiedy zgłosisz się do banku, właściwie możesz oczekiwać realnej pomocy w spłacie, choć oczywiście kredyt najpewniej nie zostanie Ci umorzony. Dobrym pomysłem jest wykonanie kilku ważnych kroków:

• analizy indywidualnej sytuacji finansowej,
• podjęcia próby zredukowania comiesięcznych wydatków dla wygospodarowania środków na spłatę raty kapitałowo-odsetkowej kredytu,
• zgłoszenia problemu do banku,
• analizy propozycji od doradcy bankowego,
• podjęcia decyzji co do skorzystania z pomocy banku przy problemach ze spłatą kredytu.

Oceń swoją sytuację finansową

Masz problem ze spłatą kredytu gotówkowego? Zanim cokolwiek postanowisz i zaczniesz działać, powinieneś ocenić swoją sytuację finansową i zobaczyć, czy absolutnie nie masz możliwości wygospodarowania choćby niewielkiej części środków na to, by uiścić ratę kapitałowo-odsetkową.

Wielu z nas nieprawidłowo zarządza swoimi finansami, przez co zdarza się, że wydaje więcej, niż zarabia – w rezultacie na koniec miesiąca w portfelu jest już pusto. Tylko nieliczni oszczędzają na czarną godzinę, nierobienie tego jest zaś działaniem skrajnie nieodpowiedzialnym, zwłaszcza wtedy, gdy jesteś zobowiązany do spłaty rat kredytu zgodnie z przedstawionym przez bank harmonogramem spłaty kredytu.

Jeśli straciłeś pracę i dopiero przystępujesz do szukania nowej, to naturalne, że powinieneś zacisnąć pasa i postarać się w pierwszej kolejności spłacić wszystkie naglące płatności.

Być może są pewne wydatki, z których na jakiś czas możesz zrezygnować? Kino, kolacje w restauracji co weekend, imprezy, luksusowe produkty czy wyjazdy to tylko jedne z licznych rzeczy, które – obiektywnie rzecz ujmując – można odrzucić w planie finansowym na kolejny miesiąc. Postaraj się też robić zakupy według ustalonej listy, tam, gdzie jest najtaniej i najwięcej możesz zaoszczędzić.

Takie zachowanie w trudnej sytuacji finansowej być może pomoże ci w wygospodarowaniu środków na spłatę rat kredytu. Jeśli nie, skontaktuj się z bankiem, który udzielił ci zobowiązania.

Poinformuj bank o swoich problemach ze spłatą kredytu

Obiektywna ocena sytuacji finansowej może przynieść rozwiązanie kłopotów ze spłatą kredytu. Jeśli niewiele możesz zrobić w tej materii, poinformuj bank o swoich problemach. Wykaż się inicjatywą i otwartością na to, by zmienić coś w taki sposób, aby ostatecznie wywiązać się ze zobowiązania wobec instytucji.

Nie możesz uchylać się od odpowiedzialności za spłatę kredytu. Wziąłeś na siebie taki obowiązek wraz z podpisaniem umowy kredytowej. Dlatego kiedy tylko pojawią się pierwsze trudności z regulowaniem rat lub nagłe, losowe okoliczności sprawiające, że nie jesteś w stanie tego robić, skontaktuj się z bankiem. Doradca bankowy zaproponuje, co możesz zrobić ze swoim zobowiązaniem.

Jeśli dotychczas spłacałeś swój kredyt gotówkowy terminowo, rozwiązaniem może się okazać zastosowanie wakacji kredytowych, czyli czasowego zawieszenia spłaty raty kapitałowo-odsetkowej czy tylko jej części kapitałowej. Bank może też rozłożyć zobowiązanie na większą liczbę rat, co spowoduje zmniejszenie ich miesięcznej wysokości.

Banki są przygotowane na wypadek wystąpienia problemów ze spłatą kredytu przez klientów. Zależy im nie na tym, by wypowiedzieć umowę i rozpocząć bezwzględną windykację, ale na dogadaniu się z kredytobiorcą na tyle, by ten miał możliwość spłaty zobowiązania nawet w dłuższym czasie.

Prezentując odpowiedzialną, proaktywną postawę wobec kłopotów finansowych ze spłatą kredytu, zyskujesz w oczach banku i nie tracisz swojej wiarygodności. Takie działanie powinno uchronić cię od podjęcia ewentualnej windykacji ze strony banku.

Kliknij i przekonaj się, czy możliwe jest zmniejszenie raty kredytu! >>

Ustal z przedstawicielem banku możliwości spłaty kredytu

Po nawiązaniu kontaktu z bankiem i przedstawieniu całej sytuacji związanej z czasowym brakiem możliwości spłaty kolejnej raty kredytowej doradca bankowy postara się przedstawić możliwe rozwiązania problemu, z którym się mierzysz. Wśród propozycji przedstawiciela banku mogą znaleźć się takie rozwiązania, jak:

• Wakacje kredytowe – czasowe zawieszenie spłaty – przydatne przy chwilowym braku środków bądź konieczności rozdysponowania budżetu domowego na inne, nieprzewidziane wcześniej cele. Rozwiązanie przydatne, gdy pojawia się problem ze spłatą kredytu hipotecznego.
• Konsolidacja kredytów – to rozwiązanie dla osób, które muszą się co miesiąc wywiązywać z płatności nie jednej, ale co najmniej dwóch lub większej liczby rat. Konsolidacja jest połączeniem prowadzącym do tego, że zamiast spłacać kilka zobowiązań, do spłaty pozostaje jedno większe zobowiązanie, najczęściej z niższą miesięczną ratą.
• Przedłużenie okresu kredytowania – spowoduje to zmniejszenie wysokości miesięcznej raty, dlatego to dobry pomysł na przewlekłe problemy finansowe klienta, ale musisz mieć na uwadze, że spowoduje to ogólny wzrost kosztów całkowitych kredytowania.
• Zmiana terminu spłaty raty – dostosowanie terminu uiszczania rat do twoich indywidualnych potrzeb.

Jak poradzić sobie z problemami ze spłatą kredytu?

Masz problem ze spłatą kredytu gotówkowego? Pamiętaj, że w razie zaniechania spłaty swojego zobowiązania narażasz się na naliczenie odsetek karnych, zajęcie przedmiotu zabezpieczenia spłaty, np. mieszkania, jeśli jest to kredyt hipoteczny, czy samochodu przy kredycie na samochód.

Musisz wiedzieć też, że bank wpisze Cię na listę niesolidnych dłużników, a w Biurze Informacji Kredytowej umieści negatywną informację o tym, że nie wywiązujesz się ze spłaty swoich zobowiązań finansowych terminowo. To z kolei spowoduje, że przez kolejne lata po spłacie długu będziesz mieć problemy z zaciągnięciem zobowiązań kredytowych, a nawet pożyczkowych.

Dlatego zastanów się nad wyborem skutecznego rozwiązania swojego finansowego kłopotu i spłać kredyt, uwalniając się tym samym od długu po pewnym czasie. Co zrobić gdy nie można spłacać kredytów?

Wśród możliwych opcji wyjścia z problemu należy wymienić:

• restrukturyzacja kredytu (więcej na jej temat przeczytasz w artykule: Co to jest restrukturyzacja kredytu),
• refinansowanie kredytu – oznacza to zaciągnięcie kredytu na spłatę kredytu w innym banku,
• konsolidację kredytową,
• kredyt pod hipotekę,
• wakacje kredytowe,
• wydłużenie okresu kredytowania,
• skorzystanie z funduszu wsparcia kredytobiorców,
• ogłoszenie upadłości konsumenckiej.

To ostatnie rozwiązanie powinno być właściwie ostatecznością. Ogłoszenie upadłości konsumenckiej nie powinno być twoim pierwszym wyborem, gdy masz problem ze spłatą kredytu hipotecznego lub innego zobowiązania.

Renegocjowanie warunków umowy

Kiedy już kontaktujesz się z bankiem i zgłaszasz istniejące problemy ze spłatą kredytu, możesz negocjować warunki umowy, o ile bank się na to zgodzi. Właściwie masz tu do czynienia z renegocjowaniem warunków zawartego kontraktu. Musisz dobrze uargumentować to, dlaczego chciałbyś, aby bank obniżył marżę kredytową, a tym samym zmniejszył koszty zobowiązania.

Refinansowanie kredytu, którego nie można spłacić

Przez pojęcie refinansowania kredytu należy rozumieć przeniesienie zobowiązania do innego, wybranego przez ciebie banku, który zaoferuje ci korzystniejsze warunki. Nierzadko nowy bank zaproponuje niższe oprocentowanie czy wydłużenie okresu kredytowania, dzięki czemu będziesz mógł spłacać niższe raty kapitałowo-odsetkowe.

Licz się z tym, że refinansowanie nie jest oferowane klientom, którzy mają bardzo duże zaległości w spłacie zobowiązań. Nie można utożsamiać bowiem kredytu refinansowego z kredytem oddłużeniowym czy z pożyczką adresowaną do osób już zadłużonych.

Kredyt konsolidacyjny na problemy ze spłatą kredytów

Sposobem na radzenie sobie z problemami przy spłacie nie tylko jednego, ale kilku zaciągniętych w tym samym czasie zobowiązań jest wzięcie kredytu konsolidacyjnego. Łączy on ze sobą wszystkie wcześniej zaciągnięte zobowiązania. W efekcie masz już tylko jeden kredyt do spłaty, a często ma on niższą ratę niż suma wcześniej spłacanych rat.

Problem w tym, że w takiej sytuacji najczęściej dochodzi do wydłużenia okresu spłaty, a to rodzi konieczność pogodzenia się z wyższym całkowitym kosztem kredytowania.

Bank może zaoferować ci konsolidację takich zobowiązań finansowych, jak:

• kredyt gotówkowy,
• karta kredytowa,
• kredyt samochodowy,
• kredyt hipoteczny,
• pożyczka gotówkowa, w tym pozabankowa itp.

W zależności więc od tego, z jakim bankiem podejmiesz współpracę, inne kredyty i pożyczki mogą być łączone w jedno zobowiązanie w ramach podjętej konsolidacji.

Pożyczka hipoteczna na problemy ze spłatą kredytu

Czy wiesz, że możesz rozwiązać problem ze spłatą kredytu w inny sposób niż negocjowanie z bankiem nowych warunków kredytowania, konsolidacja czy refinansowanie zobowiązania? Możesz po prostu zaciągnąć pożyczkę, by spłacić swój dług w banku. Kolejny kredyt nie jest jednak tak łatwo dostać.

Jeśli jednak jesteś właścicielem nieruchomości, która nie jest już obciążona zobowiązaniem, możesz wykorzystać ją do ustanowienia hipoteki na rzecz banku w księdze wieczystej nieruchomości i w ten sposób zyskać silną pozycję w oczach banku. Jeśli ten uzna cię za wiarygodnego kredytobiorcę, może udzielić korzystnej pożyczki hipotecznej dowolnego przeznaczenia.

Wakacje kredytowe na problemy ze spłatą kredytu

Nie jestem w stanie spłacać kredytu – czy coraz częściej masz takie myśli? Jak wybrnąć z kryzysowej sytuacji? Bankowe wakacje kredytowe to rozwiązanie oferowane przez niektóre instytucje kredytujące w Polsce. Być może twój bank również gwarantuje ci możliwość skorzystania z przerwy w spłacie zobowiązania. W zależności od przyjętej przez bank metodyki wakacje kredytowe, czyli zawieszenie spłaty kredytu, mogą dotyczyć:

• całej raty,
• części odsetkowej,
• części kapitałowej.

Bardzo często przy wakacjach kredytowych masz na pewien czas tę ulgę, że spłacasz do banku tylko odsetki regularnie naliczane od zobowiązania, jakie masz w tej instytucji. Kapitał nie jest natomiast spłacany. Nie oznacza to jednak, że bank rezygnuje ostatecznie z tych rat i umarza je klientowi.

One nadal pozostaną do spłaty, ale w późniejszym czasie. Mogą zostać rozłożone na kolejne raty kapitałowo-odsetkowe równomiernie, przez co staną się wyższe, albo wysokość rat może zostać zachowana po wakacjach kredytowych, tyle że wydłużeniu ulegnie okres kredytowania.

Czy wakacje kredytowe w każdym przypadku będą dla Ciebie dobrym rozwiązaniem? Z pewnością warto je rozważyć, jeśli z różnych powodów nie jesteś w stanie spłacić kredytu. Niemniej licz się z tym, że później albo będziesz płacić wyższe raty, albo też wydłuży się okres kredytowania, co zwiększy ogólne koszty zobowiązania.

Banki mogą wskazywać na różne warunki udzielania klientom wakacji kredytowych. Powinny one znajdować się w umowie, jaką zawarłeś ze swoim bankiem. Częstym rozwiązaniem jest to, że wakacje kredytowe przysługują po co najmniej roku regularnego spłacania zobowiązania, a ponadto można z nich skorzystać np. tylko przez miesiąc w jednym roku kalendarzowym. Najczęściej jednak trwają one od 3 do 6 miesięcy, do wyboru dla klienta, i są udzielane na twój wyraźny wniosek.

Kolejnym rozwiązaniem są rządowe wakacje kredytowe w ramach tarczy dla kredytobiorców. Nowe przepisy mają obowiązywać już od 1 kwietnia i będą umożliwiać odroczenie spłaty rat kapitałowo-odsetkowych. Rządowa pomoc dla kredytobiorców ma objąć osoby, które zaciągnęły kredyt hipoteczny w złotówkach.

Wydłużenie okresu kredytowania podczas problemów ze spłatą kredytu 

Możesz poprosić bank, w którym spłacasz kredyt, o zmianę wysokości rat kapitałowo-odsetkowych w wyniku wydłużenia okresu spłaty zobowiązania. Umotywuj wniosek o takie rozwiązanie tym, że twoje dochody nie pozwalają obecnie na spłatę rat w dotychczasowej wysokości. Ponadto powinieneś wiedzieć, że nie zawsze wydłużenie okresu kredytowania jest możliwe. Jeśli czas spłaty kończy się w momencie, gdy będziesz mieć np. 70 lat, to najczęściej bank nie będzie skłonny do wydłużenia okresu o kolejne 10 lat z uwagi na podeszły wiek kredytobiorcy w okresie zwrotu długu.

Ogłoszenie upadłości konsumenckiej

Jeśli wszystkie inne rozwiązania zawiodą i nie masz możliwości spłacania kredytu lub już powstały pewne zaległości z tego tytułu, zastanów się nad tym, czy nie zostać bankrutem. Wbrew pozorom to całkiem dobre rozwiązanie w razie wystąpienia poważnych kłopotów finansowych. Obecnie upadłość mogą ogłosić nie tylko firmy, ale również osoby fizyczne, które nie prowadzą żadnej działalności gospodarczej.

Należy się przy tym posłużyć ogłoszeniem upadłości konsumenckiej. Możesz to zrobić, jeśli jesteś niewypłacalny, czyli jeśli twoje dochody są zbyt niskie na pokrycie bieżących zobowiązań, także tych wynikających z konieczności spłacania rat kapitałowo-odsetkowych. Aby skorzystać z takiego sposobu poradzenia sobie z problemami finansowymi, musisz złożyć wniosek do sądu. Podczas postępowania sąd zadecyduje, czy całe długi lub ich część mogą zostać umorzone.

Przekonaj się na czym polega oddłużanie. Kliknij! >>

Rządowa pomoc dla kredytobiorców z problemami ze spłatą kredytów hipotecznych

W kwietniu 2022 r. premier zapowiedział powstanie tarczy dla kredytobiorców, która miała stanowić remedium na problemy ze spłatą zobowiązań hipotecznych, których przyczyny stanowiła m.in. inflacja w Polsce i wiązane z nią podwyżki stóp procentowych. Rozwiązanie było dostępne dla osób mających kredyty w walucie polskiej – a zatem z pomocy nie skorzystali np. „frankowicze” czy osoby zadłużone w innych walutach.

Pomoc dla kredytobiorców z problemami ze spłatą kredytów hipotecznych została przedłużona także w 2024 roku. Obecnie osoby, które mają taki kredyt mogą skorzystać z 4-miesięcznych wakacji kredytowych. Nie są one jednak dostępne dla każdego. Tym razem spełnić trzeba konkretne warunki. Jakie?

Wsparcie otrzymają kredytobiorcy, gdy wysokość rat posiadanego kredytu hipotecznego przekracza 30% dochodu gospodarstwa domowego (oznaczonego jako wskaźnik RdD - Rata do Dochodu), obliczanego jako średnia z poprzednich trzech miesięcy. Alternatywnie, możliwe jest skorzystanie z tej opcji, jeśli wnioskodawca ma na utrzymaniu co najmniej trójkę dzieci.

Co więcej, wartość kredytu nie może przekraczać 1,2 mln zł.

Ustawowe wakacje kredytowe 2024

Zmiany w ustawie umożliwią przedłużenie programu wakacji kredytowych na cały rok 2024. Zgodnie z nowymi przepisami, korzystając z tego programu, będzie można zawiesić ratę kredytu przez dwa miesiące od 1 maja do 30 czerwca oraz przez jeden miesiąc w każdym kolejnym kwartale.

Banki nie będą pobierać opłat za odroczenie spłaty rat.

Fundusz Wsparcia Kredytobiorców a problemy ze spłatą kredytu

Fundusz Wsparcia Kredytobiorców (FWK) w 2024 roku objął nowe rozszerzenia i udogodnienia, mające na celu poprawę sytuacji kredytobiorców.

• Zwiększenie wsparcia:
  • Wartość maksymalnego wsparcia została podniesiona z 2 tys. zł do 3 tys. zł.
  • Okres pomocy został z kolei wydłużony z 36 miesięcy do 40 miesięcy.
  • Okres zwrotu wsparcia lub pożyczki obejmie aż 200 rat zamiast wcześniejszych 144.
  • Maksymalną wysokość pożyczki na spłatę zadłużenia zwiększono do 120 tys. zł.
• Ułatwienie dostępu do Funduszu Wsparcia Kredytobiorców:
  • Kredytobiorcy znajdujący się w trudnej sytuacji finansowej, w tym ci posiadający kredyty walutowe, mogą starać się o pomoc, gdy rata przekracza 40 proc. dochodu gospodarstwa domowego, w porównaniu do wcześniejszego wskaźnika wynoszącego 50 proc.

Konsekwencje niespłaconego w terminie kredytu

Masz problem finansowy i nie będziesz najprawdopodobniej w stanie w najbliższej przyszłości spłacać rat? Co robi bank, gdy nie spłacasz kredytu?

• Naliczenie odsetek karnych – w związku z opóźnieniami w spłacie bank ma prawo do naliczenia karnych odsetek, które mają też charakter dyscyplinujący. Instytucja liczy na to, że szybko podejmiesz się spłaty zaległości, by możliwie jak najszybciej pozbyć się swojego długu i uwolnić się od codziennego naliczania odsetek.
• Wszczęcie procesu windykacji – początkowo działania banku mają charakter polubowny i sprowadzają się do wysyłania do nierzetelnych kredytobiorców wezwań do zapłaty. Później niestety sprawa ostatecznie kierowana jest do sądu, przez co możesz zostać prawnie zobowiązany do uregulowania swoich długów.
• Wizyta komornika – niespłacanie kredytu to początek poważniejszych problemów. Jeśli windykacja polubowna i postanowienie sądu w twojej sprawie nie przyniosą dla banku oczekiwanych skutków w postaci spłaty zadłużenia, z czasem do sprawy włączy się komornik, który będzie cię odwiedzał i szukał źródeł twojego majątku, aby z ich wykorzystaniem pokryć powstałe długi.

Kliknij i przekonaj się czym jest spirala zadłużenia! >>

Dodatkowe źródła:

Wakacje kredytowe będą przedłużone na 2024 r., https://www.gov.pl/web/finanse/wakacje-kredytowe-beda-przedluzone-na-2024-r

Rządowe wsparcie dla kredytobiorców - wakacje kredytowe 2022-2023, https://www.podatki.gov.pl/wsparcie-dla-kredytobiorcow/