Tarcza antyinflacyjna i dodatek osłonowy 2022. Komu przysługują?

Zarówno Tarcza antyinflacyjna 1.0, jak i kolejna 2.0 zostały wprowadzone w Polsce z powodu szalejącej inflacji. Według GUS w grudniu 2021 roku wyniosła ona już 8,6%, co spowodowało, że konta bankowe Polaków zaczęły pustoszeć w zastraszającym tempie. Jak wskazuje rządowy kalkulator, tarcza inflacyjna ma w sumie obniżyć inflację o około 2-3,5%. Pierwsze efekty działań już widać w postaci niższych cen na stacjach paliw czy w marketach. Warto też już składać wnioski o dodatek inflacyjny, ponieważ można dzięki niemu dostać od 400 do prawie 1,5 tys. zł.

Założenia pierwotnej Tarczy antyinflacyjnej 1.0

Pierwszy pakiet rozwiązań, czyli Tarcza antyinflacyjna 1.0, został wprowadzony częściowo jeszcze w grudniu ubiegłego roku. Stosowna ustawa wdrażająca go w życie została podpisana przez prezydenta 17 grudnia 2021 r.

Głównym założeniem pierwszej Tarczy jest obniżenie cen paliw, energii elektrycznej i gazu. To właśnie też pierwsza odsłona programu wprowadziła swego rodzaju zasiłek inflacyjny w postaci dodatku osłonowego dla gospodarstw domowych, o którym szerzej napiszemy w dalszej części tekstu.

Poniżej wyjaśniamy najważniejsze rozwiązania pierwszej Tarczy antyinflacyjnej – ile wynoszą obniżki i od kiedy one obowiązują.

Sprawdź także: Czym jest zasiłek rodzinny i komu przysługuje? Jak wypełnić wniosek o zasiłek rodzinny?

Obniżka cen paliw

W pierwszej kolejności rząd postanowił wpłynąć na ceny paliw na stacjach benzynowych, ponieważ przekładają się one na ceny innych produktów i usług, a więc także na inflację. W tym celu wprowadzono następujące rozwiązania:

• od 20 grudnia 2021 r. do maja 2022 r. – obowiązuje niższa akcyza na paliwa silnikowe,
• od 1 stycznia do maja 2022 r. – nie jest pobierany podatek od sprzedaży detalicznej paliw.

Obniżenie rachunków za prąd

Ze względu na rosnące ceny energii elektrycznej Polacy obawiali się wysokich rachunków za prąd. Aby do tego nie dopuścić, Tarcza antyinflacyjna 1.0 wprowadziła w okresie od 1 stycznia 2022 r. do 31 maja 2022 r.:

• zerową stawkę akcyzy na energię elektryczną dla gospodarstw domowych i obniżoną stawkę do 4,60 zł/MWh dla pozostałych odbiorców,
• niższy podatek VAT na energię (5% zamiast 23%).

Obniżka cen gazu

W 2022 roku Tarcza antyinflacyjna 1.0 ma wpłynąć również na zmniejszenie rachunków za gaz ziemny. W okresie od stycznia do marca ma bowiem obowiązywać niższy VAT na to medium – 8% zamiast dotychczasowego 23%. Obniżka dotyczy jednak wyłącznie gospodarstw domowych oraz osób korzystających z ciepła systemowego, czyli ogrzewania z miejskich sieci.

Tarcza antyinflacyjna 2.0. Co zmienia? Co dodaje?

Wprowadzony przez pierwszą tarczę program osłonowy w 2022 roku przyniósł znikome efekty, dlatego rząd zdecydował się na kolejne działania. Już 13 stycznia 2022 r. Sejm uchwalił zatem kolejną Tarczę Antyinflacyjną 2.0, która wprowadziła następujące rozwiązania:

• obniżenie podatku VAT z 23% do 8% na paliwa,
• przedłużenie obowiązywania niższej stawki VAT na prąd 5%,
• obniżenie stawki VAT na ciepło do 5%,
• zerowy VAT na gaz ziemny,
• specjalne taryfy na gaz dla osób mieszkających w blokach, a także dla szkół, przedszkoli, szpitali i instytucji kultury,
• zerowy podatek VAT na podstawowe produkty żywnościowe, które dotychczas objęte były stawką 5% (chodzi tu o m.in. mięso, ryby, chleb, mąki, warzywa, owoce, nabiał oraz niektóre napoje i produkty dla dzieci),
• zerowy VAT na nawozy i inne wybrane środki wykorzystywane w produkcji rolniczej.

Powyższy pakiet obowiązuje równolegle z rozwiązaniami wprowadzonymi przez pierwszą tarczę osłonową, a więc jego zadaniem jest zwiększenie wpływu na inflację. Nie zlikwidowano żadnych wcześniejszych obniżek i wciąż ma być dostępna w 2022 r. ulga antyinflacyjna w postaci dodatku osłonowego.

Warto też wyjaśnić, od kiedy Tarcza Antyinflacyjna 2.0 weszła w życie – nowe rozwiązania zostały uruchomione 1 lutego i mają obowiązywać aż do 31 lipca 2022 r.

Dodatek osłonowy. Co zakłada?

Obniżki podatków tylko częściowo wpływają na obniżenie cen, dlatego by ulżyć Polakom w czasie szalejącej inflacji, rząd zaproponował im konkretną pomoc finansową, czyli dodatek osłonowy, nazywany również dodatkiem tarczowym lub inflacyjnym. Ma on mieć formę bezzwrotnego świadczenia wypłacanego w gotówce w celu zrekompensowania wzrostu cen żywności, energii i ogrzewania. Z założenia program osłonowy w 2022 r. ma kosztować budżet państwa 4 miliardy złotych, a z pomocy może skorzystać nawet 7 mln gospodarstw domowych.

Co ważne, o dodatek osłonowy w 2022 roku mogą ubiegać się wyłącznie osoby fizyczne, które spełnią określone warunki dochodowe.

Kto może liczyć na tarczę antyinflacyjną? Komu przysługuje dodatek osłonowy?

Ustawa wprowadzająca Tarczę Antyinflacyjną precyzyjnie określiła, komu przysługuje dodatek osłonowy. Warunki przyznawania świadczenia dotyczą głównie dochodów, ponieważ z pomocy mogą skorzystać wyłącznie gospodarstwa domowe, w których miesięczny dochód netto na jedną osobę nie przekracza 1500 zł lub 2100 zł w przypadku gospodarstw jednoosobowych. Co ważne jednak, przy wyliczaniu prawa do dodatku osłonowego obowiązuje zasada „złotówka za złotówkę”. Oznacza to, że o świadczenie mogą się ubiegać także gospodarstwa z nieco wyższym dochodem, jednak wówczas otrzymają pomoc w kwocie pomniejszonej o nadwyżkę dochodu ponad określony próg.

To może Cię zainteresować: Najniższa krajowa netto i brutto – ile wynosi najniższa krajowa?

Kwota dodatku osłonowego zależy od dochodu oraz od źródła ogrzewania. O wyższe świadczenie mogą się ubiegać gospodarstwa ogrzewające dom w sposób konwencjonalny, czyli np. kotłem na paliwo stałe, kozą, kominkiem, kuchnią węglową, czy piecem kaflowym. Jeśli głównym źródłem ogrzewania jest np. piec gazowy lub inne urządzenie niskoemisyjne, przysługuje niższa kwota świadczenia. Niższy dodatek osłonowy jest także dla mieszkańców bloku.

Poniżej przedstawiamy konkretne zasady przyznawania dodatku, jaki zakłada Tarcza Antyinflacyjna 2022, czyli komu przysługuje świadczenie i w jakiej wysokości:

• dla 1-osobowego gospodarstwa domowego – 400 zł w wersji podstawowej lub 500 zł w przypadku korzystania z konwencjonalnego ogrzewania,
• dla gospodarstwa 2-3 osobowego - 600 zł w wersji podstawowej lub 750 zł w przypadku korzystania z konwencjonalnego ogrzewania,
• dla gospodarstwa 4-5 osobowego - 850 zł w wersji podstawowej lub 1062,50 zł w przypadku korzystania z konwencjonalnego ogrzewania,
• dla gospodarstwo składającego się z 6 lub więcej osób - 1150 zł w wersji podstawowej lub 1437,50 zł w przypadku korzystania z konwencjonalnego ogrzewania.

Warto wiedzieć: Przychód a dochód w wynagrodzeniu. Czym się różni przychód od dochodu?

Jak ubiegać się o środki z tarczy antyinflacyjnej i dodatek osłonowy?

Dodatek osłonowy nie będzie wypłacany automatycznie, lecz wyłącznie na wniosek zainteresowanego. Można go złożyć w 2022 r. w dwóch terminach:

• do 31 stycznia – wówczas wypłata środków jest realizowana w dwóch ratach do 31 marca i 2 grudnia,
• do 31 października – w takim przypadku dodatek będzie wypłacony w całości do 2 grudnia.

Wzór wniosku można pobrać ze strony internetowej Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Należy go wydrukować i wypełnić ręcznie, ponieważ nie przygotowano formularza internetowego.

Gdzie złożyć wniosek o dodatek osłonowy w ramach Tarczy Antyinflacyjnej? Pismo trzeba skierować do miejscowego urzędu gminy lub miasta, natomiast złożyć go trzeba w dziale urzędu zajmującym się wypłacaniem świadczeń rodzinnych lub socjalnych. Można to też zrobić online za pośrednictwem systemu ePuap, ale póki co jest to możliwe tylko poprzez przesłanie wniosku w formie zeskanowanego dokumentu.

Nie przegap:

Co to podatek liniowy i dla kogo jest przeznaczony? Podatek liniowy a Nowy Ład

Progi podatkowe w Polsce a Nowy Ład – jak ominąć drugi próg podatkowy?