Giełda długów. Jak działa i kto może z niej korzystać?

Wielu z nas korzysta z kredytów, pożyczek czy decyduje się na zakupy ratalne. Dzięki temu mamy szansę kupić mieszkanie, samochód czy pojechać na wymarzone wakacje bez konieczności długotrwałego oszczędzania. Każde zobowiązanie musi jednak zostać spłacone w terminie. Gdy dług nie zostanie uregulowany, Twoje dane mogą trafić do rejestru długów, a wierzytelność wykupiona.

Czym jest giełda długów?

Zaciąganie zobowiązań zawsze wiąże się z koniecznością spłaty. Niezależnie od tego, czy zdecydujesz się na kredyt hipoteczny, gotówkowy czy ratalny, po podpisaniu umowy z bankiem lub prywatną firmą pożyczkową przyjmujesz na siebie obowiązek uregulowania całej należności oraz spłaty naliczonych odsetek. Wielu dłużników ma jednak problem z terminowym regulowaniem należności i to właśnie ta grupa może trafić do internetowej giełdy długów. Zastanawiasz się, co to znaczy giełda długów i w jaki sposób funkcjonuje? Odpowiadamy.

Giełda wierzytelności, zwana też giełdą długów osób prywatnych czy giełdą dłużników, to rejestr, w którym znajdują się oferty sprzedaży długów umieszczonych przez wierzycieli. Firma, która jest zainteresowana nabyciem danej wierzytelności, może ją po prostu odkupić na drodze cesji, a następnie dochodzić spłaty należności od dłużnika. 

Wiesz już, co to jest giełda długów, dlatego warto, abyś dowiedział się o tym, że do rejestru mogą trafić również przedsiębiorcy. Aby wystawić ofertę sprzedaży takiej wierzytelności, wystarczy w jakikolwiek sposób wykazać, że dana należność powinna trafić na Twoje konto. Podstawą może być wystawiona faktura czy podpisana umowa.

Czy internetowa giełda długów jest legalna w Polsce?

Sposób funkcjonowania giełdy dłużników w Polsce reguluje Kodeks cywilny, a dokładnie art. 509 oraz kolejne. To na ich podstawie można stwierdzić, w jakim przypadku giełda długów jest legalna. Zgodnie z prawem wierzytelność może zostać przeniesiona na osobę trzecią jedynie w drodze cesji.

Podstawa prawna mówi też jasno, że dłużnik, który trafi do rejestru, nie musi wyrażać zgody na przelew wierzytelności, jednak powinien zostać o tym skutecznie poinformowany, tak aby wiedział, komu oddać dług. Co ciekawe, nie istnieje też jedna krajowa giełda długów. Wierzyciele mogą korzystać z kilku rejestrów, które prowadzone są przez zupełnie różne podmioty. 

Warto wiedzieć: KRD - Krajowy Rejestr Długów. Jak sprawdzić czy jestem w KRD za darmo?

Jakie dane upubliczniane są z pomocą giełdy długów?

Największą część wpisów stanowi długi osób prywatnych, ale nie tylko. Baza giełd wierzytelności to miejsce, w którym możesz zweryfikować, czy Twój przyszły partner biznesowy nie popadł w finansowe tarapaty. Wśród informacji o dłużnikach możesz znaleźć:

• ich dane personalne (czyli imię i nazwisko),
• miejsce zamieszkania, jednak bez podawania konkretnego adresu (w rejestrze widnieje tylko samo miasto),
• nazwę firmy, jeśli dłużnik jest przedsiębiorcą,
• wysokość długu.

Jeśli chcesz sprawdzić swojego partnera biznesowego, wystarczy, że wpiszesz w wyszukiwarkę numer NIP. Rejestr na tej podstawie będzie w stanie znaleźć konkretny podmiot.

Ochrona danych osobowych a giełda długów

Mogłoby się wydawać, że dane, które widnieją w rejestrze długów, zostały upublicznione niezgodnie z prawem, biorąc pod uwagę zapisy Ogólnego Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych. Okazuje się jednak, że informacje te nie są chronione przez RODO, ponieważ wierzyciel w określonych przypadkach może udostępnić dane swojego dłużnika.

O jakich sytuacjach możemy mówić w przypadku giełdy długów? RODO a w szczególności art. 6 ust. 1 lit. f mówi o tym, że jedną z przesłanek, która dopuszcza przetwarzanie i udostępnianie danych osobowych, jest realizacja uzasadnionych prawie interesów.

Jak działa giełda długów?

Wiesz już, co to jest handel długami i na czym polega. Zastanówmy się teraz, w jaki sposób działa giełda.

Publiczne giełdy długów skupiają kilka grup podmiotów. Jednym z nich są wierzyciele (osoby fizyczne i przedsiębiorcy), którzy wystawiają oferty sprzedaży długów. Drugą stroną transakcji są najczęściej firmy windykacyjne, które zajmują się skupem i egzekwowaniem należności.

Darmowa giełda długów to również przestrzeń, z której mogą skorzystać przedsiębiorcy, chcący zweryfikować nowego kontrahenta. Zawierając umowę o świadczenie usług z danym podmiotem, warto sprawdzić, czy jego dane nie widnieją na giełdzie wierzytelności. Co ciekawe, jeśli już podejmiesz współpracę z takim partnerem, to w ramach zapłaty za usługę nie musisz płacić mu pieniędzmi, a zamiast tego wykupić jego dług.

Co to znaczy: kupić dług? Jest to działanie, które pozwala zmienić wierzyciela, a więc przenieść prawo do wierzytelności na inny podmiot. To oznacza, że samo zadłużenie wciąż pozostaje aktualne, a zmienia się jedynie osoba, której należy go spłacić. Zakup lub sprzedaż wierzytelności odbywa się na podstawie umowy cesji, którą podpisuje aktualny oraz nowy (wtórny) wierzyciel. 

Wady i zalety giełdy długów

Giełda długów to pomocne rozwiązanie, z którego chętnie korzystają wierzyciele. Dzięki rejestrowi mogą oni sprzedać dług i nie muszą samodzielnie dochodzić spłaty należności. Jakie są inne zalety i wady giełdy długów? Opinie są podzielone i w dużej mierze zależą od tego, którą stronę transakcji reprezentujesz.

Chociaż pozornie po sprzedaży wierzytelności sytuacja dłużnika nie ulega zmianie, to tak naprawdę po przejęciu długu przez profesjonalną firmą windykacyjną może się okazać, że nowy wierzyciel bardzo skutecznie będzie dochodził spłaty należności, co z pewnością utrudni życie dłużnikowi.

Oczywiście nie można zapominać też o korzyściach dla wierzyciela, który wystawia należność. Dzięki temu ma on szansę szybko otrzymać zapłatę, często jednak nieco mniejszą niż sam dług. Jest to jednak cena, którą ponosi za możliwość otrzymania środków szybko, bez ponoszenia nakładów na dochodzenie należności.

Polecamy także: Kredyt po spłacie komornika - czy kredyt po spłaceniu komornika jest możliwy?

Co o giełdzie długów mówią na forach kredytowych? Dłużnicy są często zaniepokojeni, gdy tylko dowiadują się o tym, że ich należność trafiła do rejestru. Obawiają się tego, że jeśli wierzytelność trafi do „nowego właściciela”, będą oni mieli problemy z jego spłatą lub też zostaną naliczone większe koszty. Warto pamiętać o tym, że zakup wierzytelności niczego nie zmienia z perspektywy dłużnika. Inny będzie jedynie podmiot, do którego należy zwrócić należność.

Kiedy warto skorzystać z giełdy długów?

Giełda długów wierzytelności to ciekawe rozwiązanie dla wszystkich osób, które chcą szybko odzyskać swoją należność, nawet kosztem utraty jej części. Wykupienie długu przez inny podmiot sprawia, że wierzyciel nie musi zajmować się dochodzeniem i egzekwowaniem należności, co pozwala zaoszczędzić sporo czasu oraz pieniędzy.

Czym skutkuje znalezienie się na giełdzie długów?

Dłużnik, którego dane znajdą się w rejestrze, często zastanawia się nad konsekwencjami, które mogą go spotkać po sprzedaniu długu. Z drugiej strony, niektórzy czują wstyd i chcą jak najszybciej ukryć swoje dane w obawie, że odkrycie ich przez osoby trzecie może utrudnić korzystanie z wielu usług. Jeśli wiesz, że masz przeterminowane należności, możesz samodzielnie zweryfikować czy Twoje dane nie znalazły się przypadkiem w rejestrze długów. Gdzie to sprawdzić?

Wystarczy wpisać w wyszukiwarkę hasło „giełda długów” i wejść na stronę kilku najpopularniejszych rejestrów. Następnie wpisać swoje dane i kliknąć „szukaj”. Korzystanie z bazy jest darmowe, dzięki czemu możesz na bieżąco sprawdzać, czy w rejestrze nie pojawiły się właśnie Twoje dane.

Jak uniknąć giełdy długów?

Mówi się o tym, że znacznie łatwiej jest zapobiegać, niż leczyć i w tym przypadku to powiedzenie również się sprawdza. Jeśli więc przeczuwasz zbliżające się problemy finansowe, nie czekaj, tylko od razu podejmij negocjację z kredytodawcą. Jemu również zależy na tym, aby odzyskać swój dług jak najszybciej, dlatego być może zgodzi się rozłożyć spłatę Twojego zobowiązania na większą ilość rat. Innym rozwiązaniem jest pożyczka konsolidacyjna, dzięki której połączysz kilka zobowiązań w jedno. Tym samym zyskasz niższą ratę, którą znacznie łatwiej będzie spłacić.

Co zrobić, jeśli znajdziesz się na internetowej giełdzie długów?

Dowiedziałeś się, że Twoje dane znalazły się w rejestrze i zastanawiasz się, jak usunąć wpis z giełdy długów? Niestety nie jest to takie proste. Możesz zastanowić się nad polubownym zakończeniem sprawy i podpisaniem ugody. To sprawi, że Twój dług zostanie ponownie przeliczony. W takiej sytuacji spróbuj też ponegocjować z wierzycielem, aby ten usunął negatywny wpis z giełdy długów. Samodzielnie nie możesz tego jednak zrobić.