Czym grozi kradzież tożsamości i jak się przed nią zabezpieczyć? Co zrobić w przypadku kradzieży danych osobowych?

Praktycznie nie istnieją sposoby na to, aby uniknąć podawania danych przez internet. Robimy to zakładając konto na profilu społecznościowym, składając zamówienie w sklepie internetowym czy też biorąc kredyt gotówkowy za pomocą bankowości elektronicznej. Do kradzieży tożsamości może dojść również w tzw. realnym życiu. Wystarczy, że zgubisz dowód osobisty czy też inny dokument tożsamości. Jak zachować się w takiej sytuacji? Czy można zrobić coś, aby nie paść ofiarą oszustwa? Na te i inne pytania znajdziesz odpowiedź w poniższym artykule.

Czym jest kradzież tożsamości?

Kradzież danych osobowych to przestępstwo usankcjonowane przez kodeks karny. W myśl przepisów każdy kto podszywa się pod inną osobę i wykorzystuje jej wizerunek, może podlegać karze ograniczenia wolności do 8 lat. Jeszcze surowsze konsekwencje czekają sprawcę czynu, jeśli w jego następstwie, pokrzywdzony targnie się na własne życie. Aby jasno określić, co grozi za fałszerstwo personaliów oraz jak się przed nim chronić, warto dokładnie wyjaśnić co to jest kradzież tożsamości.

Kradzież tożsamości to przywłaszczenie sobie bez wiedzy i woli drugiej osoby, jej cech oraz danych personalnych, które pozwalają na jej identyfikację. Kradzieży, można dokonać na wiele sposobów np. wyłudzając informacje od samego poszkodowanego (tzw. phishing) czy poprzez atak hakera, który w ten sposób może wejść w posiadanie haseł do logowania czy wysłanej korespondencji. Do przestępstwa podszywania się pod konkretną osobę może dojść również po tym, gdy został zgubiony dowód osobisty lub też ktoś go celowo przywłaszczył.

Na czym polega kradzież tożsamości? Przykłady

Kradzież tożsamości w internecie to tylko jeden z bardzo ogólnych przykładów na to, gdzie może dojść do przywłaszczenia cudzych danych czy wizerunku. W sieci wykorzystanie nie swoich danych może posłużyć złodziejowi do założenia fałszywych kont internetowych (np. na portalu społecznościowym), założenia kont bankowych czy nawet do wyłudzenia kredytu.

A jak wygląda kradzież tożsamości w realnym świecie? Tak samo. Oszuści, posługując się danymi ofiary, mogą np. wynająć mieszkanie czy pokój hotelowy i za niego nie zapłacić. Kradzież tożsamości osoby fizycznej może zostać również wykorzystana do wynajęcia samochodu na cudze nazwisko.

Nieco gorsza sytuacja może spotkać Cię w momencie gdy dojdzie do wycieku wrażliwych danych. Kradzież tożsamości np. numeru pesel, czy numeru dowodu osobistego może doprowadzić do sytuacji, w której złodziej weźmie na Ciebie pożyczkę, kredyt czy nawet zdecyduje się na sfałszowanie Twojeo dokumentu tożsamości.

Co ciekawe problem z fałszerstwem tożsamości nie dotyczy jedynie osób indywidualnych. Nawet duże przedsiębiorstwa walczą z tym procederem. Złodzieje, wykorzystując rozpoznawalność marki, nierzadko decydują się na kradzież tożsamości firmy celem udzielenia np. kredytu kupieckiego i wysłania towaru z odroczonym terminem płatności.

Jak sprawdzić, czy doszło do kradzieży tożsamości?

Już samo podejrzenie wyłudzenia danych osobowych, powinno skłonić Cię do dokładnego sprawdzenia, czy aby na pewno nie doszło do kradzieży danych. Dzięki temu nie tylko poczujesz się bezpieczniej, ale też zabezpieczysz się przed nieprzyjemnymi konsekwencjami. Jak sprawdzić, czy ktoś nie wykorzystał moich danych osobowych? Na szczęście istnieje kilka sposobów.

Jednym z nich jest rejestr Biura Informacji Kredytowej. Na stronie BIK możesz wygenerować raport dotyczący własnej sytuacji kredytowej, w którym zostaną zapisane wszystkie dane dotyczące aktualnych oraz spłaconych już kredytów. Możesz też zdecydować się na wykupienie usługi Alert BIK, dzięki której otrzymasz powiadomienie SMS oraz poprzez wiadomość mailową o każdym nowym zapytaniu o Twoje dane.

Innym sposobem na to, jak sprawdzić kradzież danych osobowych, jest skorzystanie z danych Biura Informacji Gospodarczej (BIG) czy Krajowego Rejestru Długów (KRD). W tych bazach podobnie jak w BIK również możesz sprawdzić swoją historię kredytową.

Na rynku jest wiele ofert firm, które pomagają ustalić, czy w danym przypadku doszło do kradzieży tożsamości. Jak sprawdzić, czy to działa? Warto pomyśleć o bezpłatnym okresie próbnym, aby przetestować działanie systemu. Większość z nich ma za zadanie po prostu zweryfikować czy Twój adres mailowy nie przedostał się w niepowołane ręce i ewentualnie wdrożyć odpowiednią profilaktykę, która ma na celu np. zmianę wszystkich haseł.

Gdzie zgłosić kradzież tożsamości i otrzymać pomoc? Poradnik

Wiesz już, że doszło do kradzieży tożsamości? Co robić w takiej sytuacji? Przede wszystkim zachowaj spokój i działaj możliwie szybko. Może się okazać, że złodziej jeszcze nie zdążył posłużyć się Twoimi danymi.

Jak postępować w przypadku kradzieży tożsamości? Pomoc krok po kroku.

Przede wszystkim zastrzeż swoje karty płatnicze. Możesz to zrobić poprzez bankowość elektroniczną lub też kontaktując się z infolinią banku. Następnie unieważnij dowód osobisty. Możesz to zrobić w urzędzie lub nieco szybciej przez internet.

Gdzie zgłosić kradzież tożsamości przez internet? Wejdź na stronę gov.pl, a następnie wybierz sprawę do załatwienia. W sekcji związanej z dokumentami i dowodami osobistymi znajdziesz link do zgłoszenia nieuprawnionego wykorzystania danych osobowych i unieważnienia dowodu. Wystarczy, że zalogujesz się do profilu zaufanego, zaznaczysz, że występujesz jako właściciel danych i dodasz wymagane załączniki. Następnie wyślij zgłoszenie.

Czy w takiej sytuacji warto zgłaszać kradzież tożsamości również na policję? Tak, to powinien być następny i zarazem ostatni krok jedynie w przypadku, gdy Twój dowód został skradziony. Jeśli zgubiłeś dokument, nie musisz zgłaszać tego faktu do organów ścigania.

Nieco inaczej wygląda sytuacja, w której na pewno doszło do wycieku danych osobowych. Gdzie zgłosić ten fakt? Niezwłocznie należy udać się do najbliższego komisariatu policji. Pamiętaj, że złodziej, który wyłudzi kredyt na skradzioną tożsamość, popełnia przestępstwo, za które grozi mu kara pozbawienia wolności.

Skutki kradzieży tożsamości

Jedną z poważniejszych konsekwencji wyłudzenia danych osobowych, o których już wielokrotnie wspominałam jest podrobienie dowodu w celu podejmowania różnych czynności prawnych. Jakie jeszcze skutki niesie za sobą kradzież tożsamości?

• założenie konta bankowego,
• wzięcie kredytu lub pożyczki,
• kradzież wypożyczonego samochodu,
• zawarcie umowy z operatorem telekomunikacyjnym, hotelem czy osobą zajmującą się wynajem mieszkań i np. kradzież wyposażenia,
• otrzymanie mandatu, które zostanie zaliczone „na Twoje konto”,
• założenie fałszywego profilu w mediach społecznościowych i umieszczanie np. obraźliwych opinii lub komentarzy.

Kradzież tożsamości a wyłudzenie kredytu

Kredyt wzięty przez oszusta niestety trafia na Twoje konto. To oznacza, że to Ty zostaniesz obarczony jego spłatą. Niestety o tym, że takie zobowiązanie zostało udzielone dowiesz się pewnie po czasie, wtedy gdy będą prowadzone już czynności windykacyjne.

Jednym ze sposobów, aby ochronić się przed oszustwami kredytowymi związanymi z kradzieżą tożsamości jest skorzystanie z usługi alertów BIK. Dzięki temu już w momencie złożenia wniosku o kredyt, zostaniesz powiadomiony o tym fakcie. Co więcej, alert działa również w przypadku zakupów na raty czy podpisywania umów z operatorem telekomunikacyjnym. Dzięki temu możesz poczuć się znacznie bezpieczniej.

Pamiętaj, że jeśli padłeś ofiarą kradzieży tożsamości, to kredyt udzielony w banku lub instytucji parabankowej powinien zostać zgłoszony na policję. Tylko wtedy, gdy będzie toczyło się postępowanie, masz szansę uniknąć kosztów związanych z udzieleniem fałszywego zobowiązania.

Jak zabezpieczyć się przed kradzieżą tożsamości?

Kradzież tożsamości w sieci lub w prawdziwym życiu może przydarzyć się każdemu. Złodzieje z roku na rok są coraz bardziej przebiegli i znajdują coraz to nowsze metody na to, jak wejść w posiadanie nie swoich danych osobowych. Jak się chronić przed kradzieżą tożsamości?

Przede wszystkim warto pamiętać o tym, aby pilnować swoich dokumentów jak oka w głowie. Przekazywanie im osobom postronnym do ręki, nigdy nie jest dobrym pomysłem. Nie pozwól też na to, aby Twój dowód był kopiowany, czy wysyłany przez wiadomości mailowe.

Jak zabezpieczyć się przed wyłudzeniem kredytu? Warto zwracać uwagę również na to, co wyrzucasz do śmieci. Złodzieje nierzadko przeszukują je z nadzieją na znalezienie podartych dokumentów, które zawierają dane osobowe i pomogą im dokonać kradzieży tożsamości. Fora internetowe są niestety pełne takich historii. Zwrócenie na to uwagi, może być uważane jedynie za działanie profilaktyczne, jednak z pewnością okaże się pomocne w ograniczeniu ryzyka.

Skuteczną metodą na to, jak zabezpieczyć się przed kradzieżą tożsamości są alerty BIK. Usługa działa 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu, dzięki czemu od razu dowiesz się o tym, że ktoś spróbuje złożyć wniosek kredytowy na Twoje dane. Roczny pakiet aktualnie kosztuje jedynie 24 zł.

To może Cię zainteresować: Co to jest pełnomocnictwo? Jak działa pełnomocnictwo do kredytu? Różnice między pełnomocnictwem a upoważnieniem

Co grozi za kradzież tożsamości?

Przywłaszczenie sobie cudzej tożsamości niezależnie od celu, w jakim zostaną użyte dane to przestępstwo zagrożone karą utraty wolności. Informacje na temat konsekwencji kradzieży tożsamości można znaleźć w kodeksie karnym. Ograniczenie wolności wynosi nawet 10 lat, chociaż długość kary za kradzież tożsamości w dużej mierze uzależniona jest od celu, w którym skradzione personalia zostaną wykorzystane.

Prawo nie przewidziało specjalnych sankcji, jakie grożą za kradzież tożsamości w internecie. Kodeks karny traktuje wszystkie przypadki w ten sam sposób, niezależnie od źródła ich pochodzenia.

Źródła:

1. bik.pl/poradnik-bik/jakie-moga-byc-konsekwencje-kradziezy-tozsamosci
2. gdpr.pl/zbrodnia-i-kara-czyli-prawno-karna-ochrona-danych-osobowych
3. bik.pl/poradnik-bik/jak-sie-chronic-przed-kradzieza-tozsamosci
4. gov.pl/web/gov/zglos-nieuprawnione-wykorzystanie-swoich-danych-osobowych-kradziez-tozsamosci--uniewaznij-dowod
5. mfiles.pl/pl/index.php/Kradzie%C5%BC_to%C5%BCsamo%C5%9Bci