Zawieszenie działalności gospodarczej − na czym polega? Jak zawiesić działalność gospodarczą online?

Problemy finansowe lub zdrowotne, kłopoty natury osobistej, zawirowania rynkowe lub sezonowość branży – to jedne z najczęściej wskazywanych powodów dotyczących zawieszenia działalności gospodarczej. Kłopoty finansowe mogą rozwiązać kredyt gotówkowy czy inny rodzaj finansowania zewnętrznego, ale w wielu przypadkach przedsiębiorca nie może po prostu kontynuować swojej dotychczasowej działalności, przy czym nie chce też jej likwidować. Wyjściem z sytuacji jest zgłoszenie do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej zawieszenia działania firmy. Jak to zrobić i jakie warunki trzeba przy tym spełnić? Czy przedsiębiorca w okresie zawieszenia ponosi jakiekolwiek koszty?

Zawieszenie działalności gospodarczej – na czym polega?

Przerwa w prowadzeniu działalności gospodarczej jest prawnie usankcjonowana i określona jako zawieszenie działalności gospodarczej. Na jaki okres można zawiesić swoją działalność?  Właściwie takie zawieszenie jest przerwą w działalności, spowodowaną najczęściej trudnościami w funkcjonowaniu firmy. Jeśli chcesz dokonać zawieszenia, będziesz mógł dokonać tego z wykorzystaniem formularza CEIDG-1.

Z uwagi na problemy finansowe i psychologiczne zawieszenie działalności gospodarczej okazywało się szczególnie przydatne dla polskich przedsiębiorców w 2020 i 2021 roku. Pandemia koronawirusa dała się mocno we znaki wielu różnym branżom, a opcja przerwania na pewien czas swojej działalności z opcją jej odwieszenia w dowolnym momencie pozwoliła sporej części przedsiębiorców na przetrwanie trudnego, pandemicznego czasu.

Sprawdź koniecznie: Kredyt na działalność gospodarczą - kalkulator. Czy bank udzieli kredytu na działalność gospodarczą bez zaświadczeń?

Zawieszenie działalności gospodarczej – kiedy jest to możliwe?

Zgodnie z prawem zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej, czyli po prostu przerwa w jej prowadzeniu, możliwa jest w momencie, gdy przedsiębiorca ma wpis do CEIDG oraz nie zatrudnia pracowników. Zawieszenie może wynikać z:

• właściwie dowolnego powodu, np. przejściowych problemów finansowych i technicznych, rozczarowania osiąganymi dochodami, sytuacją na rynku czy też chęcią podjęcia pracy na etacie;
• ciąży – zawieszenie działalności gospodarczej dla bizneswoman pozwala jej skoncentrować się na mającym przyjść na świat dziecku.

Co ciekawe, możliwe jest zawieszenie działalności gospodarczej wstecz. Data rozpoczęcia zawieszenia może pokrywać się z datą złożenia stosownego wniosku do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, ale nic nie stoi właściwie na przeszkodzie, aby wskazać w tym wniosku datę wcześniejszą lub późniejszą, pod warunkiem spełnienia kryterium braku pozyskiwania bieżących przychodów z działalności.

Jeśli to ciąża jest powodem, dla którego przedsiębiorca nie może kontynuować prowadzenia działalności i ją zawiesza, z czasem, po porodzie, pojawi się potrzeba sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Jak w takiej sytuacji mają się do siebie zasiłek macierzyński i zawieszenie działalności gospodarczej? Otóż w świetle obowiązujących przepisów osobie prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą, która objęta jest ubezpieczeniem chorobowym w trakcie, gdy urodziła dziecko, przysługują zasiłek i urlop macierzyński, a także dodatkowy urlop macierzyński oraz urlop rodzicielski. Zawieszenie działalności gospodarczej w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego nie ma wpływu na prawo do jego pobierania. Wcześniej jednak przedsiębiorca musiał prowadzić działalność i być objęty ubezpieczeniem chorobowym.

Warto wiedzieć: Bezwarunkowy dochód podstawowy – czym jest i czy Polska wprowadzi bezwarunkowy dochód podstawowy?

Zawieszenie działalności gospodarczej – kto może zawiesić działalność?

Nie każdy przedsiębiorca może dokonać zawieszenia działalności gospodarczej. Prawo to przysługuje na podstawie art. 22 ustawy Prawo przedsiębiorców z dnia 6 marca 2018 roku przedsiębiorcom niezatrudniającym pracowników. Możliwe jest zatem zawieszenie jednoosobowej działalności gospodarczej.

W tym samym artykule wskazano, że z uprawnienia tego skorzystają przedsiębiorcy zatrudniający wyłącznie pracowników przebywających na:

• urlopie macierzyńskim,
• urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego,
• urlopie wychowawczym,
• urlopie rodzicielskim.

Pracownicy przebywający na urlopach nie mogą korzystać z nich i wykonywać pracy u pracodawcy udzielającego takiego urlopu.

Możliwe jest także zawieszenie działalności gospodarczej wykonywanej w ramach spółki cywilnej. W takim przypadku jest ono jednak skuteczne pod warunkiem jej zawieszenia przez wszystkich wspólników.

Czy możliwe jest zawieszenie działalności gospodarczej spółki z o.o. i innych spółek prawa handlowego? Tak, każda spółka zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym może zawiesić działalność właściwie z dowolnego powodu. Z takiej możliwości skorzystają:

• spółki osobowe: spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna;
• spółki kapitałowe: spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółka akcyjna.

Warto podkreślić, że zawieszenie działalności gospodarczej może nastąpić na czas nieokreślony lub określony, a jego okres nie może być przy tym krótszy niż 30 dni. Nie obowiązuje ograniczenie dotyczące możliwości zawieszenia działalności przed dniem złożenia wniosku, z wyjątkiem przedsiębiorców, którzy są wpisani do Krajowego Rejestru Sądowego. Art. 23 ust. 2 ustawy Prawo przedsiębiorców stanowi, że dla takich przedsiębiorców okres zawieszenia nie może być dłuższy niż 24 miesiące.

Zawieszenie działalności gospodarczej – wniosek

Podstawą zawieszenia działalności jest stosowny wniosek o wpis informacji o zawieszeniu działalności gospodarczej, inaczej wniosek CEIDG-1. Jest to równocześnie wniosek o wpis do ewidencji. Jak go wypełnić? Obowiązkowo zaznaczasz w nim okienko 3: „wniosek o wpis informacji o zawieszeniu działalności gospodarczej”. W kolejnych polach podajesz:

• numer PESEL, numer NIP, REGON, nazwisko, imię i datę urodzenia,
• miejsce zamieszkania,
• miejsce zameldowania,
• pełną nazwę swojej firmy,
• skróconą nazwę swojej firmy,
• adres siedziby firmy,
• informacje o właściwych naczelnikach urzędów skarbowych,
• informację o zawieszeniu działalności wraz z uzupełnieniem daty rozpoczęcia zawieszenia działalności oraz przewidywanej daty wznowienia prowadzenia działalności gospodarczej.

Wniosek wypełniony odręcznie lub po wydrukowaniu, bez poprawek i skreśleń, możesz złożyć osobiście w urzędzie gminy, przez pełnomocnika, listownie lub elektronicznie, po zatwierdzeniu go podpisem elektronicznym kwalifikowanym, podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP bądź podpisem osobistym, o którym mowa w przepisach ustawy o dowodach osobistych.

Zawieszenie działalności gospodarczej online – krok po kroku

Jak zawiesić firmę bez wychodzenia z domu? Jest to możliwe, choć nie dla wszystkich osób, które prowadzą działalność. Takie prawo mają przedsiębiorcy wpisani do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Cały proces zawieszenia działalności gospodarczej przez internet łatwo przeprowadzić. Wystarczy mieć komputer z dostępem do sieci. Jak zawiesić działalność gospodarczą online? Trzeba wejść na stronę CEIDG i wykonać kilka prostych kroków. W górnej części ekranu znajduje się zakładka „Baza przedsiębiorców”, a po przejściu na kolejną podstronę po lewej znajdziemy link przekierowujący do procesu zawieszenia działalności gospodarczej. Jak zgłosić zawieszenie działalności gospodarczej?

Istnieją dwie możliwości:

• złożenie wniosku anonimowo,
• złożenie wniosku po zalogowaniu się do systemu.

Jeśli wybierzesz pierwszą ze wskazanych opcji, po złożeniu wniosku o zawieszenie działalności gospodarczej online musisz w ciągu zaledwie 7 dni od daty złożenia podania udać się do Urzędu Gminy, gdzie – jako wnioskodawca – potwierdzisz swoją tożsamość.

Cały proces zawieszenia działalności gospodarczej łatwiej jest wykonać całkowicie online. Trzeba przy tym:

• W zakładce „Operacje na wpisie” na stronie CEIDG wybrać opcję „Zawieś działalność gospodarczą”, a następnie wybrać „Na podstawie numeru NIP” i podać numer NIP przedsiębiorcy.
• Należy też oznaczyć „Chcę dodatkowo zmienić dane we wpisie” i zweryfikować się przy użyciu CAPTCHA.
• Po przekierowaniu do wniosku o zawieszenie działalności gospodarczej większość informacji o działalności zostanie automatycznie uzupełniona na podstawie informacji ujętych w CEIDG. Na końcu wniosku zaznaczasz okres zawieszenia działalności firmy. Wskazujesz pierwszy i ostatni dzień tego zawieszenia przedsiębiorstwa, a jeśli pozostawisz to pole puste, będzie to równoznaczne, że jest ono bezterminowe.

Po zatwierdzeniu wniosku musisz jeszcze go potwierdzić, aby doszło do zawieszenia działalności gospodarczej. ePUAP, bankowość internetowa lub kwalifikowany podpis elektroniczny pomogą Ci uniknąć wizyty w urzędzie.

Dowiedz się więcej: Karta podatkowa 2021 – czym jest karta podatkowa i kto może jej używać?

Zawieszenie działalności gospodarczej – prawa i obowiązki

Zawieszenie działalności gospodarczej skutkuje tym, że przedsiębiorca nie ponosi wielu kosztów związanych ze swoją firmą. Ma prawo do skorzystania z wielu ulg finansowych i udogodnień podatkowych. Wszystkie uprawnienia oraz obowiązki przedsiębiorcy w okresie zawieszenia jego działalności gospodarczej zostały wyszczególnione w art. 25 ust. 2 Prawa Przedsiębiorców. W tym czasie przedsiębiorca zobowiązany jest do:

• regulowania zobowiązań powstałych przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej,
• wykonywania wszystkich obowiązków nakazanych odpowiednimi przepisami prawa,
• poddania się i współpracy w trakcie kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą,
• złożenia rocznej deklaracji PIT i CIT w odpowiednim terminie,
• prowadzenia swojej księgowości,
• opłacania należności publiczno-prawnych, w tym podatku od nieruchomości, podatku od środków transportu, opłat środowiskowych itp.

Okres zawieszenia działalności nie będzie wliczany do lat pracy, które uprawniają Cię do otrzymania emerytury. Czy można podjąć zatrudnienie w trakcie zawieszenia w ramach pracy na etat? Właściwie przepisy ustawy o swobodzie działalności gospodarczej nie wskazują na żadne przeszkody, które uniemożliwiałyby przedsiębiorcy zatrudnienia i podpisanie umowy o pracę jako osoba fizyczna w innym przedsiębiorstwie w okresie zawieszenia firmy.

Jak mają się do siebie zawieszenie działalności gospodarczej i zasiłek dla bezrobotnych? Po zawieszeniu firmy przedsiębiorca ma możliwość ubiegania się w urzędzie pracy o status bezrobotnego. W tym celu trzeba zarejestrować się w UP właściwym dla bezrobotnego ze względu na jego miejsce zameldowania stałego lub czasowego. Warto mieć świadomość, że rejestracja wymaga dopełnienia wielu formalności. Zasiłek dla przedsiębiorcy w okresie zawieszenia przez niego działalności przysługiwać będzie po 90 dniach od dnia rejestracji w powiatowym UP.

Do czego w trakcie zawieszenia działalności gospodarczej ma prawo przedsiębiorca?

Zgodnie z przepisami ustawy Prawo przedsiębiorców przedsiębiorca w trakcie zawieszenia jego działalności gospodarczej ma prawo do:

• wykonywania wszelkich czynności, które będą niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, w tym do rozwiązywania zawartych wcześniej umów;
• przyjmowania należności;
• zbywania własnych środków trwałych i wyposażenia;
• uczestniczenia w postępowaniach sądowych, podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed datą zawieszenia wykonywania działalności (lub obowiązek uczestnictwa w takich postępowaniach);
• osiągania przychodów finansowych, także z działalności prowadzonej przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
• powoływania albo odwoływania zarządcy sukcesyjnego, o którym mowa w Ustawie z dnia 5 lipca 2019 roku o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw;
• zaniechania opłacania składek ZUS i podatków do urzędu skarbowego.

Czego przedsiębiorca nie może robić w trakcie zawieszenia działalności gospodarczej?

W trakcie zawieszenia działalności przedsiębiorca nie może prowadzić żadnych czynności z nią związanych i osiągać z ich tytułu bieżących przychodów. Nie może wykonywać na podstawie umów zlecenia lub umów o dzieło tych samych usług, które wchodzą w zakres świadczonych w ramach zawieszonej działalności gospodarczej.

Jako przedsiębiorca z zawieszoną działalnością nie będziesz mieć prawa do dokonywania odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych, co wynika z ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Amortyzacji nie podlegają bowiem składniki majątku, które są nieużywane w związku z zawieszeniem działalności gospodarczej. Powinieneś zaprzestać dokonywania odpisów od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zawieszono działalność.

Zawieszenie działalności gospodarczej a rozliczenie podatkowe

Dzięki zawieszeniu działalności gospodarczej przedsiębiorca przestaje opłacać co miesiąc zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Nie musi też składać pliku JPK_V7. Urząd skarbowy nie może go do tego zobowiązać. Nie musi płacić podatku dochodowego i podatku VAT, mimo tego, że mógł być czynnym podatnikiem w zakresie podatku od towarów i usług konsumpcyjnych przed zawieszeniem działalności gospodarczej. ZUS również nie może domagać się zapłaty składek na ubezpieczenia społeczne w okresie zawieszenia działalności, a ubezpieczenie zdrowotne wygasa po upływie 30 dni od zapłaty ostatniej składki na nie. Przedsiębiorca traci tym samym w takim czasie prawo do świadczeń zdrowotnych. Warto więc zastanowić się nad możliwością skorzystania z dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego w okresie zawieszonej działalności gospodarczej. ZUS może wówczas naliczać indywidualnie składki przedsiębiorcy – za niego lub członków jego rodziny, jeśli i oni są zgłoszeni do ubezpieczenia zdrowotnego i mają być nim objęci.

Przedsiębiorcy korzystający z tzw. Małego ZUS-u, czyli opłacający składki preferencyjne, niskiej wysokości, muszą pamiętać o tym, że zawieszenie działalności gospodarczej ma tu odpowiednie konsekwencje. Czy zawieszenie działalności gospodarczej wpływa na okres korzystania z preferencyjnego ZUS-u? Niestety nie. Jeśli w ciągu pierwszych 24 miesięcy działalności przedsiębiorca korzysta z preferencyjnego ZUS, ale zawiesza działalność, okres zawieszenia nie spowoduje wydłużenia okresu trwania preferencji. Czas korzystania z ulgi trwa wówczas 24 miesiące włącznie z okresami, w których działalność podlegała zawieszeniu.

Zawieszenie działalności gospodarczej przynosi dużo korzyści spółkom i wspólnikom spółek osobowych, a PIT lub CIT w okresie zawieszenia działalności w ogóle nie są opłacane. Wspólnicy spółek osobowych są zwolnieni z opłacania zaliczek na podatek dochodowy za okres zawieszenia w odniesieniu do dochodów osiągniętych za pośrednictwem spółek osobowych, które zawiesiły działalność. Natomiast spółki kapitałowe, komandytowo-akcyjne oraz spółki komandytowe są zwolnione z obowiązku zapłaty zaliczek na podatek dochodowy CIT za okres zawieszenia działalności. Nie trzeba też składać deklaracji ZUS za okres zawieszenia działalności gospodarczej, a VAT również podlega zawieszeniu, choć z pewnymi wyjątkami.

Pomimo że w okresie zawieszenia działalności przedsiębiorca nie płaci podatku: według skali podatkowej, podatku liniowego, ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych lub karty podatkowej, to zobowiązany jest do złożenia rocznego zeznania podatkowego, nawet wtedy, gdy osiągnie stratę z działalności gospodarczej.

Pozostaje jeszcze ważna kwestia związana z kasą rejestrującą w okresie zawieszenia działalności gospodarczej. Kasa fiskalna nie jest likwidowana przez przedsiębiorcę i nie traci on możliwości korzystania z niej. Po wznowieniu prowadzenia firmy będzie mógł nadal używać tej samej kasy, bez konieczności jej ponownej fiskalizacji.

Kliknij i sprawdź: Progi podatkowe w Polsce a Nowy Ład – jak ominąć drugi próg podatkowy?

Zawieszenie działalności gospodarczej a zamknięcie działalności – różnice

Zawieszenie i zamknięcie działalności gospodarczej to dwa różne rozwiązania. W pierwszym przypadku przedsiębiorca może ją w każdej chwili odwiesić i znów aktywnie ją prowadzić. Przy zawieszeniu działalności nie trzeba dopełniać wielu formalności – wystarczy prosty wniosek CEIDG-1 z adnotacją o zawieszeniu, aby uwolnić się na pewien czas od płacenia podatku PIT i VAT oraz składek do ZUS-u. Podczas zawieszenia możesz starać się o zasiłek dla bezrobotnych.

Z zawieszenia działalności gospodarczej nie mogą jednak skorzystać pracodawcy. Wówczas pozostaje opcja zamknięcia działalności, co otwiera również drogę do uzyskania statusu osoby bezrobotnej i wsparcia finansowego z urzędu pracy.

Zamknięcie działalności potraktuj jako bezterminowe zawieszenie. Jeśli będziesz chciał wrócić do biznesu, pozostaje otwarcie nowej działalności w CEIDG lub jej zarejestrowanie w KRS, jeśli Twój wybór padnie na spółkę. Podczas zamykania należy dopełnić wielu formalności, m.in. sporządzić spis z natury oraz wykaz środków trwałych i wyposażenia.

To może Cię zainteresować: Kredyt dla nowych firm - na czym polega i ile kosztuje kredyt inwestycyjny dla nowych firm?