Średnia i najniższa emerytura w Polsce w 2024. Ile wynosi?

Średnia i najniższa emerytura w Polsce to dwie kwoty, które interesują przede wszystkim seniorów. Sprawdź, ile wynoszą w 2024 roku i jak zmieniły się w stosunku do poprzedniego roku. Kto ma prawo do najniższej emerytury w Polsce?
Ekspert
Olga Domagała
Analityk finansowy
Średnia i najniższa emerytura w Polsce w {{year}}

Choć z roku na rok dokonywana jest waloryzacja emerytur w celu zwiększenia świadczeń, to rosnąca inflacja sprawia, że kwota, jaką otrzymują emeryci, nie zawsze starcza na godne i dostatnie życie.

Coraz więcej Polaków gromadzi oszczędności także na własną rękę, by na starość mieć zapewnione wystarczające środki. Emeryci mogą także liczyć na wsparcie rządowe. Dowiedz się, ile wynosi obecnie średnia i najniższa emerytura w Polsce. Sprawdzamy, co nowego wprowadzono w emeryturach w 2024 roku.

Emerytura w Polsce – najważniejsze informacje

Emerytura to świadczenie wypłacane z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Prawo do niego nabywają osoby, które osiągnęły określony wiek i zdecydowały się na zakończenie działalności zawodowej. Emerytura przyznawana jest na wniosek, a w wyjątkowych sytuacjach z urzędu. W przypadku pobierania świadczenia warto założyć konto bankowe, jeśli jeszcze go nie posiadasz. Wtedy Twoja emerytura będzie na nie wpływać, bez konieczności czekania kilku dni na odebranie gotówki od operatora pocztowego.

Poznaj ofertę kredytów gotówkowych dla emerytów
Kwota kredytu
Okres spłaty

Komu przysługuje emerytura w 2024 r.? Moment nabycia prawa do pobierania świadczenia zależy od dwóch czynników: Twojego wieku oraz okresu, kiedy były opłacane za Ciebie składki na ubezpieczenie emerytalne.

ZUS emerytura – wiek i staż ubezpieczeniowy:

  • kobiety – 60 lat oraz staż ubezpieczeniowy wynoszący 20 lat.
  • mężczyźni – 65 lat oraz staż ubezpieczeniowy wynoszący 25 lat.

Co, jeśli osiągnąłeś wiek emerytalny, ale nie masz określonego stażu pracy lub nie pobierałeś świadczeń socjalnych? W tym wypadku wysokość świadczenia jest uzależniona od kwoty zebranego kapitału. Stąd powstają tzw. groszowe emerytury, które dosłownie mogą wynosić kilka groszy, jeśli na przykład tylko za jeden dzień Twojej pracy została odprowadzona składka na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Na przykład pewien mieszkaniec Wrocławia, który w toku swojej kariery zawodowej zapłacił tylko jedną składkę do ZUS w wysokości 1,01 zł, otrzymuje zdecydowanie najmniejszą emeryturę w Polsce – na 2023 rok była to kwota zaledwie 2 groszy.

Sprawdź: Minimum socjalne – ile wynosi i czym różni się minimum socjalne od minimum egzystencji?

Ile wynosi najniższa emerytura w Polsce w 2024 roku?

Ile będzie wynosić najniższa emerytura w 2024 roku? W piątek 1 marca 2024 roku pierwsi emeryci otrzymają wyższe świadczenia w związku z waloryzacją rent i emerytur, która w Polsce zawsze odbywa się w marcu.

Ile aktualnie wynosi najniższa emerytura w Polsce brutto? Od 1 marca 2023 roku do końca lutego 2024 roku będzie to 1588,44 zł, czyli o 250 zł więcej porównaniu z 2022 r., gdzie wartość świadczenia wynosiła 1338,44 zł. Dla porównania wzrost od 2021 roku (1250,88 zł brutto) do 2022 roku (1338,44 zł brutto) wynosił 87,56 zł brutto. Ile będzie wynosić najniższa emerytura w 2024 roku?

Na podstawie komunikatu GUS dotyczącego wysokości inflacji w grudniu 2023 roku (inflacja wyniosła 6,2 proc.) można już z dużą dozą prawdopodobieństwa określić, ile wyniesie waloryzacja rent i emerytur w Polsce. W całym roku 2023 inflacja wyniosła 11,4 proc. To ważna informacja dla emerytów.

GUS podał, że tzw. wskaźnik średniorocznej inflacji emeryckiej w 2023 był równy 11,9 proc., co oznacza, że waloryzacja świadczeń emerytalnych musi być w tym roku co najmniej taka. W wyniku tego najniższa emerytura wypłacana od 1 marca 2024 roku do końca lutego 2025 roku wyniesie 1777,46 zł. To niemal o 200 zł więcej niż przed rokiem.

Łukasz Kozłowski, główny ekonomista Federacji Przedsiębiorców, powiedział, że:

Zgodnie z prognozą zawartą w projekcie budżetu państwa na 2024 r. nominalna dynamika przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej powinna wynieść 12,3 proc. W takim przypadku do komponentu inflacyjnego 11,9 proc. należałoby doliczyć jedynie 0,08 pkt. proc. z tytułu 20 proc. realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia.

W efekcie emerytura minimalna po waloryzacji wyniosłaby dokładnie o 190,30 zł brutto więcej niż dotychczas, czyli 1778,74 zł brutto.

Ile wynosi najniższa emerytura w Polsce netto? Zgodnie z waloryzacją z 2023 roku od 1 marca 2023 roku do końca lutego 2024 roku jest to kwota 1445,48 zł netto. W poprzednim, 2022 r., najniższa wypłacana emerytura w Polsce wynosiła 1217,98 zł netto. Tak duża różnica między kwotą brutto a netto w ostatnim okresie wynika z wprowadzenia rozwiązania „emerytura bez podatku” w ramach Polskiego Nowego Ładu. W 2024 roku minimalna emerytura dla polskich emerytów wyniesie około 1620 zł netto.

Jaka jest najniższa emerytura w Polsce – porównanie w latach

Okres

Kwota brutto

Kwota netto

03.2019–02. 2020

1 100,00 zł

934,60 zł

03.2020–02. 2021

1 250,00 zł

1 200,00 zł

03.2021–02. 2022

1 250,88 zł

1 066, 24 zł

03.2022–02. 2023

1 338,44 zł

1 217,98 zł

03.2023–02.2024

1588,44 zł

1445,48 zł

Prognoza 03.2024 – 02.2025

1777,46 zł

1620 zł

Komu przysługuje najniższa emerytura w Polsce?

Najniższa emerytura przysługuje osobom, które:

  • przekroczyły określony wiek (60 lat w przypadku kobiet i 65 lat dla mężczyzn);
  • mają określony staż ubezpieczeniowy (20 lat stażu ubezpieczeniowego dla kobiet, natomiast dla mężczyzn 25 lat stażu ubezpieczeniowego).

Mimo osiągnięcia wieku i legitymowania się odpowiednim stażem ubezpieczeniowym do otrzymania składek odprowadzane do ZUS składki mogą nie wystarczyć na uzyskanie najniższej emerytury. W takim wypadku, z mocy ustawy, osiągnięta emerytura jest podwyższana do poziomu najniższej.

Prawo do najniższej emerytury ma mama z 4 dzieci w ramach programu „Emerytura mama 4+”. Nie musi ona posiadać odpowiedniego stażu pracy, czy mieć zgromadzonego kapitału ze składek emerytalnych.

Jak wygląda kwestia „5 lat pracy a emerytura”? Co w wypadku, gdy nie przekroczysz dolnego pułapu stażu pracy i pracowałeś na przykład przez 5 lat? W tej sytuacji ZUS wypłaca mniejsze świadczenie. Otrzymasz jedynie świadczenie w wysokości wynikającej z wysokości składek zgromadzonych w funduszu ubezpieczeń emerytalnych. To ile otrzymasz, zależy od tego, jaka była wartość składek wpłaconych do funduszu.

Jak wygląda emerytura dla osób, które nie pracowały? W momencie, gdy został osiągnięty jedynie próg wieku, a nie osiągnięto stażu ubezpieczeniowego z powodu stażu pracy, to emerytura nie będzie wysoka. Wysokość świadczenia emerytalnego jest obliczana na podstawie zgromadzonych składek. Jednakże ze względu na brak zatrudnienia, oczywiste jest, że tych składek nie będzie. Może okazać się, że uzyskana emerytura będzie wynosić dosłownie grosze.

Zobacz też: Kredyt dla emeryta – co warto wiedzieć o ofertach kredytowych dla emerytów i rencistów?

Ile wynosi średnia emerytura w Polsce w 2024 roku?

Ile wynosi przeciętna emerytura w Polsce? Przeciętna emerytura wypłacona w marcu 2023 roku była równa 3 482,63 zł. W marcu 2022 roku było to 2 903,85 zł. Oznacza to wzrost o 578,78 zł rok do roku. ZUS podaje, że w latach 2015-2023 przeciętna emerytura brutto wzrosła o 57,6 proc. Skala wzrostu jest jeszcze wyższa, jeśli weźmie się pod uwagę wypłatę trzynastego i czternastego świadczenia.  

Po przeprowadzonej w 2023 roku waloryzacji rent i emerytur ZUS wyliczył, że 25 proc. świadczeniobiorców w Polsce pobierało świadczenie w wysokości do 2 125,10 zł, a połowa (czyli mediana emerytur) otrzymywała 2 892,72 zł.

Sprawdź również czym jest i jak obliczyć kapitał początkowy do emerytury!

Waloryzacja emerytur w 2024

Komu przysługuje waloryzacja emerytury w 2024? Zagwarantowane jest coroczne waloryzowanie emerytur i rent zgodnie z obowiązującą ustawą. Od 1 marca 2024 roku seniorzy otrzymają podwyższone świadczenia, zgodnie z tegorocznym wskaźnikiem waloryzacji. Nie został on jeszcze ostatecznie określony, ale wiadomo jest, że musi wynieść co najmniej tyle co wskaźnik średniorocznej inflacji emeryckiej w 2023, czyli przynajmniej 11,9 proc. Ekonomiści sugerują, że będzie jeszcze wyższy i wyniesie 12,3 proc.

Czy będzie mieć miejsce druga waloryzacja rent i emerytur w 2024 roku? Wszystko zależy od warunków ekonomicznych i prawnych.

Warunek ekonomiczny zapowiadany jest w pierwszej połowie roku jako inflacja wyższa niż 5 proc. Jeśli więc GUS ogłosi, że w I połowie 2024 roku wyniosła właśnie tyle, warunek ten zostanie automatycznie spełniony.

Natomiast warunek prawny to wymóg nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Ustawa w obecnym kształcie przewiduje tylko jedną waloryzację emerytur i rent, która zawsze następuje 1 marca każdego roku.

Gdyby doszło do drugiej waloryzacji rent i emerytur, to świadczeniobiorcy jeszcze w 2024 roku będą mogliby uzyskać wyższe kwoty. Druga waloryzacja emerytur ma odbywać się na podstawie takich parametrów, jak:

  • średnioroczny wskaźnik inflacji konsumenckiej,
  • średnioroczny wskaźnik tzw. inflacji emeryckiej,
  • wzrost przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.

Podstawą do drugiej waloryzacji będą oczywiście emerytury wypłacane w miesiącu poprzedzającym waloryzację. Jeśli druga odbędzie się z dniem 1 września 2024 roku, to podstawą będzie świadczenie z sierpnia tego samego roku.

Waloryzacja emerytur a inflacja w Polsce

Inflacja w czerwcu 2023 roku wyniosła 11,5%. Rozwiązanie rządowe co do wskaźnika waloryzacji było odpowiedzią na wzrastające ceny w Polsce związku z kryzysem gospodarczym, spowodowanym pandemią. Jednakże można się spotkać z opinią, że wysokość waloryzacji w 2023 roku była zbyt mała, jeśli zestawić ją z realnymi kosztami utrzymania. Wielu ekonomistów twierdzi, iż pomimo wzrostu emerytur i rent nie nadążają one za inflacją. Na szczęście już na koniec 2023 roku wskaźnik wzrostu cen wyraźnie się obniżył i w grudniu wyniósł 6,2 proc.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informował w swoich komunikatach, że minimalna emerytura na rękę, która uwzględniała dodatkowe świadczenia, tj. 13. i 14., rosła w latach 2015-2023 trzykrotnie szybciej niż między 2007 a 2015 rokiem. Wzrost procentowy w latach 2007-2015 wyniósł 44 proc., a w 2015-2023 – 123 proc.

Pomimo imponujących wzrostów waloryzacja emerytur nadal jest niewspółmiernie niska do bieżącej inflacji. Dlatego podwyżki uzyskiwane przez świadczeniobiorców są pochłaniane przez wzrost cen produktów i usług. Natomiast spadająca inflacja, która w całym 2024 roku ma już być jednocyfrowa, spowoduje, że analogicznie mniejszy będzie też wzrost emerytur.

Sprawdź także: Stopy procentowe NBP − czym są? Jak wyższe stopy procentowe wpływają na koszt kredytu?

Ile wynosi najwyższa emerytura w Polsce?

Jaka jest najwyższa emerytura w Polsce? Wynosi aż 43,4 tys. zł. Świadczenie pobiera 87-latek z Zabrza, który przepracował ponad 62 lata bez żadnych zwolnień lekarskich. Z kolei najniższa wypłacona emerytura w tym samym okresie wynosiła kilka groszy.

Najniższa i średnia emerytura w innych krajach

Jak wyglądają najniższe emerytury w Europie? Jak prezentują się świadczenia w Polsce na tle innych krajów europejskich?

  • Najniższa emerytura w Niemczech – nie ma minimalnej emerytury, prawo do świadczenia nabywa się po przepracowaniu min. 5 lat (podobnie jak w Norwegii), natomiast średnia emerytura w 2023 roku wynosiła 1543 euro brutto.
  • Najniższa emerytura w Holandii – podstawowa emerytura z AOW – Holenderska Emerytura Gwarantowana (dla osoby samotnej 70% minimalnego wynagrodzenia, dla osoby w związku małżeńskim 50% minimalnego wynagrodzenia) bez względu na staż pracy.
  • Najniższa emerytura w Hiszpanii – 642,90 euro dla pracującego współmałżonka, 835,80 euro w przypadku współmałżonka na utrzymaniu. Od 1 kwietnia 2023 weszła zmiana ustawy emerytalnej w tym kraju, przewidująca wyższe składki od dużych zarobków, większy udział pracodawców i stopniowe dojście limitu wieku do 67 lat.
  • Najniższa emerytura we Francji – francuska emerytura podstawowa, istniejąca obok wielu innych planów emerytalnych, wynosi około 1240 euro miesięcznie.

Jak wyglądają średnie emerytury w Europie? W Norwegii w 2022 roku emeryci mogli liczyć średnio na świadczenie w wysokości 1797 euro miesięcznie.

Średnia emerytura w Hiszpanii jest zróżnicowana w zależności od płci – dla kobiet wynosi 750 Euro, a dla mężczyzn 1 205 euro. Wysokość średniej emerytury we Francji to 1650 euro. Najmniejsze emerytury w Europie są wypłacane w Mołdawii i w Albanii – po przeliczeniu na walutę europejską to niespełna 130 euro miesięcznie.

Jeśli uwzględnić przelicznik cen, to z wysokością świadczeń w Polsce nie jest źle, porównując inne państwa europejskie. Kwoty z podstawowych emerytur nie są zawrotne.

To może Cię zainteresować: Kto spłaca kredyt po zmarłej osobie? Kiedy możliwe jest umorzenie kredytu po śmierci kredytobiorcy?

Emerytury w Polsce – podsumowanie

Najwyższa i najniższa emerytura w Polsce wzrasta z roku na rok z powodu corocznych waloryzacji świadczeń oraz zwiększających się dochodów społeczeństwa. Tempo wzrostu wysokości świadczeń emerytalnych nie jest jednak proporcjonalne do wydatków związanych z utrzymaniem się przeciętnego seniora.

Już teraz powinieneś zadbać o swoją przyszłość. Dobrym sposobem jest skorzystanie z dodatkowych funduszów emerytalnych lub też samodzielne zbieranie oszczędności na lokatę oszczędnościową. Możesz także przeznaczyć swoje oszczędności na wynajem nieruchomości lub powiększyć je, decydując się na inwestycje na rynku kapitałowym.


Źródła: 

Emerytury i renty, www.zus.pl

Ekspert
Olga Domagała
Analityk finansowy
Oceń artykuł to dla nas ważne:
Twoja opinia pozwala nam pisać jeszcze lepsze treści.
Podobne artykuły