Likwidacja stawki WIBOR® w Polsce. Co dla kredytobiorców oznacza likwidacja WIBOR®-u?

Wysokie stopy procentowe spowodowane rosnącą inflacją w Polsce skłoniły rząd do sformułowania i przedstawienia 25 kwietnia 2022 roku tak zwanej tarczy dla kredytobiorców. Zakłada ona między innymi zlikwidowanie stawki WIBOR® 1 stycznia 2023 roku.

W tarczy uwzględniono urealnienie oprocentowania lokat bankowych oraz możliwość skorzystania z wakacji kredytowych dla klientów, którzy mogą mieć problemy ze spłatą np. kredytu hipotecznego. Ma powstać ponadto fundusz za 3,5 mld zł, który będzie wspierał sektor bankowy.

Jeśli zniknie stawka WIBOR®, to czym zostanie zastąpiona? To ważna stawka referencyjna, którą uwzględnia się przy wyliczaniu wysokości oprocentowania kredytów złotowych. O konieczności jej likwidacji i zmianie mówi się od lat, a dyskusje te są jeszcze istotniejsze w obliczu likwidacji stawki LIBOR.

Rząd zapowiada likwidację stawki WIBOR® w ramach wsparcia dla kredytobiorców

Zdaniem wielu ekonomistów likwidacja WIBOR®-u jest kwestią czasu, zwłaszcza po tym, co ogłosił premier Mateusz Morawiecki. WIBOR® jest stawką referencyjną, która w dużej mierze decyduje o wysokości oprocentowania zobowiązań złotowych, m.in. kredytów hipotecznych. Dodawana jest do wysokości marży bankowej, która podlega negocjacjom z klientem.

Wysokość WIBOR®-u nie jest stała, ale zmienia się w czasie, zgodnie ze zmianami wysokości głównych stóp procentowych w Polsce. Rada Polityki Pieniężnej już od października 2021 roku cyklicznie podnosi stopy procentowe Narodowego Banku Polskiego, co ma zahamować rosnącą inflację, która przekroczyła dwucyfrową granicę już w marcu 2022 roku. W wyniku podwyżek głównych stóp banku centralnego systematycznie wzrasta WIBOR®, przez co kredytobiorcy zmuszeni są do spłacania kredytów o coraz wyższym oprocentowaniu.

O ile wzrosły raty kredytów hipotecznych w 2022 roku? Jak poradzić sobie z wyższą ratą kredytu na mieszkanie?

Rząd zdecydował o udzieleniu pomocy kredytobiorcom znajdującym się w trudnym położeniu z powodu wzrostu rat. WIBOR® ma zostać zlikwidowany zgodnie z zaproponowanym przez Radę Ministrów pakietem pomocy dla kredytobiorców. Likwidacja WIBOR®-u ma iść przy tym w parze z zastąpieniem jej stawką WIRD, która długofalowo będzie korzystniejsza dla klientów banków.

WIBOR® do likwidacji to nie jedyna zmiana zaproponowana przez rząd Mateusza Morawieckiego. Tarcza dla kredytobiorców, jak okrzyknięto zaproponowane zmiany rządowe, zakłada ponadto:

• udzielenie wakacji kredytowych dla klientów w trudnej sytuacji finansowej w latach 2022–2023 – raz na kwartał rata będzie mogła zostać odroczona bez naliczania dodatkowych odsetek;
• zwiększenie pomocy płynącej do klientów banków z Funduszu Wsparcia dla Kredytobiorców, czyli pomoc dla osób znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji – sięgająca 2 tys. zł miesięcznie przez kolejne 3 lata (pomoc zwrotna);
• uruchomienie nowego funduszu wzmacniającego odporność sektora bankowego – złożą się na niego banki, które przekażą ze swoich zysków kwotę około 3,5 mld zł.

Wszystko to powinno sprawić, że wysokie raty kredytów hipotecznych czy gotówkowych będzie można spłacać w łatwiejszy sposób, a klienci, którzy tego potrzebują, otrzymają wymaganą pomoc ze strony rządu.

To może Cię zainteresować: Pomoc finansowa dla zadłużonych w bankach. Na jakie wsparcie finansowe dla zadłużonych mogą liczyć osoby spłacające kredyt hipoteczny?

Kiedy nastąpi likwidacja WIBOR®-u?

Kiedy kredytobiorcy powinni spodziewać się tego, że WIBOR® przestanie być wyliczany, a w jego zastępstwie pojawi się inna stawka? Kiedy likwidacja WIBOR®-u jest realna? Zgodnie z zapowiedziami premiera Morawieckiego ma do niej dojść 1 stycznia 2023 roku. Rok 2022 będzie jeszcze przebiegał pod znakiem rosnącego WIBOR®-u, pod warunkiem, że Rada Polityki Pieniężnej będzie w dalszym ciągu podnosić główne stopy procentowe. Prezes NBP powiedział, że dopóki inflacja nie wyhamuje, nie ma szans na zmianę kierunku kształtowania polityki pieniężnej.

Likwidacja WIBOR®-u w 2023 będzie oznaczała, że rząd narzuci obowiązek posługiwania się przez banki inną stawką niż WIBOR®, znacznie korzystniejszą dla kredytobiorców – obecnych i potencjalnych.

Co likwidacja stawki WIBOR® oznacza dla kredytobiorców?

Przede wszystkim pomysł likwidacji WIBOR® został podyktowany gwałtownie rosnącymi kosztami zobowiązań w Polsce w związku z cyklicznymi podwyżkami głównych stóp procentowych. Już wcześniej wskazywano także słabości wskaźnika WIBOR® 3M czy WIBOR® 6M. Likwidacja nie jest więc nowym pomysłem. Jak więc może to wpłynąć na klientów, którzy spłacają już kredyt złotowy z oprocentowaniem zmiennym opartym na stawce referencyjnej WIBOR®?

Otóż od 1 stycznia 2023 roku rząd we współpracy z bankiem i Sejmem ma narzucić obowiązek posługiwania się przez banki inną stawką niż WIBOR®, wiadomo już, że będzie to wybrana przez Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej stawka WIRD. Potencjalnie stawka WIRD będzie niższa niż obecny WIBOR®. Dzięki temu mogłoby zmaleć oprocentowanie kredytu. Jak więc mają się do siebie likwidacja WIBOR® i kredyt hipoteczny? Mógłby on stać się tańszy.

Warto wiedzieć: Jak sprzedać mieszkanie z kredytem hipotecznym? Sprzedaż mieszkania z kredytem i kupno nowego

Czy likwidacja stawki WIBOR® pozwoli obniżyć koszt kredytów hipotecznych? Opinie ekspertów

Eksperci podkreślają, że likwidacja stawki WIBOR® najpewniej będzie dotyczyła tylko kredytów hipotecznych, a stawka ta w dalszym ciągu ma być wykorzystywana przy kredytach firmowych i konsumenckich.

Jeśli WIBOR® zostanie zastąpiony przez POLONIA, to przełożyć się to na zmniejszenie wysokości oprocentowania zobowiązań hipotecznych. Na dzień 22 kwietnia 2022 roku stawka POLONIA wynosiła 4,10 proc., WIBOR® 3M 5,74 proc., a WIBOR® 6M – 5,93 proc.

Wyliczenia zaprezentowane przez premiera wskazują, że zastąpienie stawki WIBOR(R) innym wskaźnikiem opartym na faktycznie zawieranych krótkoterminowych lokatach pozwoli na spadek kosztów po stronie kredytobiorców o 1 mld zł rocznie. Czy to dużo? Nie za bardzo, ponieważ dane Narodowego Banku Polskiego pokazują, że spłacamy ponad 400 mld zł kredytów mieszkaniowych, jakie zostały udzielone w naszej rodzimej walucie. Liczby te, jak wskazują opinie ekspertów, świadczą o ograniczeniu oprocentowania kredytów tylko o 0,2–0,3 punktów procentowych.

Odsunięcie w czasie wprowadzenia nowej stawki w zamian za WIBOR® nie jest korzystne dla kredytobiorców, ponieważ w 2023 roku różnice pomiędzy nią a nową stawką mogą być nieznaczne lub nawet niekorzystne.

Kliknij i sprawdź: Co to jest restrukturyzacja kredytu i kiedy warto się na nią zdecydować?

Jaka stawka referencyjna zastąpi WIBOR® w 2023 roku?

Wszyscy sceptycy likwidacji WIBOR®-u powinni przyjrzeć się bliżej przypadkowi LIBOR-u, który został zlikwidowany już z początkiem 2022 roku. Zastąpił go wskaźnik SARON. Czy możliwa byłaby zamiana WIBOR-u na LIBOR? Nie, zaprzestano bowiem publikowania stawki LIBOR dla wielu walut i okresów. Poza tym stawka WIBOR® jest typowo polska, czyli lokalna. Na bazie naszych przepisów wyznaczono inną stawka referencyjna.

Nowa stawka miała pochodzić z rynku międzybankowego depozytów overnight, a mechanizm jej określania ma być łatwiejszy do zrozumienia dla każdego. Gdyby banki i GPW Benchmark nie doszły do porozumienia w kwestii ustalania stawki referencyjnej branej pod uwagę przy wyliczaniu oprocentowania kredytów złotowych, to zostałaby wprowadzona stawka referencyjna POLONIA.

Na dzień dzisiejszy mamy jednak potwierdzone informacje, że to stawka WIRON, wcześniej znana jako WIRD zastąpi WIBOR® już od 1 stycznia 2023 roku.

Źródła:

https://ksiegowosc.infor.pl/wiadomosci/5458184,Likwidacja-WIBOR-i-wakacje-kredytowe-skutki.html

https://samorzad.infor.pl/wiadomosci/5458044,koniec-WIBOR.html