Zanim otrzymasz kredyt gotówkowy, czy choćby niewielką pożyczkę, bank będzie musiał zweryfikować nie tylko Twoją zdolność kredytową, ale też ewentualne zadłużenie. Na pewno więc zajrzy do Biura Informacji Kredytowej, ale dodatkowo może też sprawdzić, czy nie widniejesz w bazach dłużników takich jak właśnie ERIF.
Czym jest baza ERIF?
Na początku wyjaśnijmy, co to jest baza ERIF, zwana także rejestrem dłużników ERIF BIG.
Jest to polska instytucja zajmująca się gromadzeniem i udostępnianiem informacji gospodarczych na temat osób fizycznych oraz firm w zakresie ich terminowości w spłacaniu różnych zobowiązań.
Potocznie mówi się, że jest to baza dłużników ERIF, ponieważ w istocie znajdują się w niej dane na temat wielu nierzetelnych płatników. Jednak rejestr gromadzi także informacje pozytywne, a więc o osobach, które spłacają swoje zobowiązania w terminie.
Dokładna nazwa tej instytucji brzmi: ERIF Biuro Informacji Gospodarczej S.A., w skrócie ERIF BIG. Jest to zatem po prostu funkcjonująca na podstawie Kodeksu spółek handlowych, ale jej działalność regulowana jest dodatkowo także przepisami odrębnej ustawy: o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych z 9 kwietnia 2010 r. (Dz. U. Nr 81, poz. 530 z późn. zm.).
Jak poradzić sobie w przypadku problemów ze spłatą kredytu?
Jak działa baza dłużników ERIF?
ERIF jest biurem informacji gospodarczej i działa jako ogólnopolski rejestr dłużników, do którego każdy wierzyciel może przekazać informację o swoich płatnikach – zarówno tych rzetelnych, jak i spóźniających się z płatnościami.
Dane na ich temat są gromadzone w bazie ERIF i potem mogą być udostępnione innym podmiotom, które chcą w niej sprawdzić wiarygodność np. swojego klienta lub kontrahenta biznesowego.
Informacje takie są przekazywane w formie pisemnych raportów (w formie elektronicznej) i mogą dotyczyć indywidualnych osób fizycznych lub przedsiębiorstw.
Głównym celem funkcjonowania bazy ERIF BIG jest zwiększenie bezpieczeństwa w relacjach między uczestnikami obrotu gospodarczego, ponieważ dzięki możliwości sprawdzenia wiarygodności płatnika można uniknąć nawiązania relacji z nierzetelnymi klientami.
Jednocześnie rejestr odgrywa ważną rolę w procesie odzyskiwania długów, czyli windykacji. Wpisanie dłużnika do bazy jest bowiem zazwyczaj dodatkowym czynnikiem motywującym go do uregulowania zaległości.
Co ważne, z bazy ERIF można korzystać online. Zarówno dopisywanie dłużników do rejestru, jak i pobieranie raportów na ich temat jest jednak odpłatne, dlatego przed skorzystaniem z konkretnej usługi należy zapoznać się z jej warunkami świadczenia oraz cennikiem.
Jakie dane gromadzi baza ERIF?
W bazie ERIF gromadzone są informacje na temat różnego rodzaju zobowiązaniach płatniczych konsumentów i firm – zarówno tych opłacanych w terminie, jak i nieuregulowanych. Widniejące w rejestrze wpisy mogą dotyczyć zadłużenia z tytułu:
- kredytów bankowych,
- pożyczek pozabankowych np. chwilówek,
- opłat abonamentowych np. za Internet i telefon,
- rachunków za gaz, prąd, wodę itp.,
- opłat czynszowych wobec spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych,
- alimentów,
- faktur i rachunków za wykonane usługi i sprzedaż towarów.
Warto też wiedzieć, że od 2015 roku do przekazywania informacji do Biur Informacji Gospodarczej są zobowiązane także różne instytucje państwowe oraz sądy. Dlatego również do ERIF trafiają mandaty np. za przejazd bez ważnego biletu oraz zobowiązania publicznoprawne np. z tytułu różnych grzywien, opłat sądowych i administracyjnych.
Na czym polega scoring bankowy i co ma na niego wpływ?
Kto może trafić do bazy ERIF?
O tym, kto może trafić do bazy ERIF, decydują przepisy wspomnianej wyżej ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych z 2010 r. Dokładne zasady przekazywania danych na temat płatników prezentujemy w poniższej tabeli, ponieważ są one inne w przypadku konsumentów, a inne w przypadku firm.
Warunki wpisania do ERIF BIG informacji NEGATYWNEJ o zadłużeniu
|
Warunki zobowiązania |
Zadłużenie konsumenta |
Zadłużenie Firmy |
|
Podstawa zobowiązania |
Określony stosunek prawny np. umowa LUB tytuł wykonawczy |
Określony stosunek prawny np. umowa LUB tytuł wykonawczy |
|
Kwota długu |
Minimum 200 zł |
Minimum 500 zł |
|
Okres przeterminowania |
Minimum 30 dni |
Minimum 30 dni |
|
Obowiązkowe wezwanie do zapłaty |
Do dłużnika musi zostać wysłane listem poleconym wezwanie do zapłaty co najmniej 30 dni przed planowanym przekazaniem informacji o zobowiązaniu do rejestru ERIF (w przypadku tytułu wykonawczego wystarczy zaczekać 14 dni). |
Do dłużnika musi zostać wysłane listem poleconym wezwanie do zapłaty co najmniej 30 dni przed planowanym przekazaniem informacji o zobowiązaniu do rejestru ERIF (w przypadku tytułu wykonawczego wystarczy zaczekać 14 dni). |
Do rejestru ERIF wpisywane są także informacje POZYTYWNE, czyli na temat terminowego uregulowania zobowiązania. W tym przypadku zasady dopisania takiego zobowiązania zapłaconego przez rzetelnego konsumenta lub firmy są identyczne:
- spłata zobowiązania musi nastąpić najpóźniej do 29 dnia od terminu płatności,
- okres od spełnienia świadczenia nie może być dłuższy niż 12 miesięcy.
Kiedy sprawdzana jest baza ERIF i w jakim celu?
Z bazy ERIF korzysta wiele podmiotów, które chcą sprawdzić wiarygodność finansową innych osób lub firm. Co ważne, firmy i instytucje mają dostęp do informacji zarówno o przedsiębiorstwach, jak i konsumentach, natomiast osoby fizyczne mogą pozyskiwać wyłącznie dane na temat siebie oraz firm (nie mogą sprawdzić innej osoby fizycznej).
Jako konsument możesz być zatem sprawdzony w bazie ERIF przez takie podmioty jak:
- firmę pożyczkową – jeśli złożysz wniosek np. o chwilówkę,
- operatora telekomunikacyjnego – jeśli będziesz chciał podpisać np. umowę na Internet,
- firmę leasingową – jeśli planujesz np. wziąć auto w leasing,
- towarzystwo ubezpieczeniowe – np. przed zawarciem z Tobą umowy polisy,
- każdy inny podmiot, dla którego kwestia Twojego ewentualnego zadłużenia ma znaczenie.
Jeżeli prowadzisz firmę, do rejestru ERIF może zajrzeć także każdy Twój kontrahent lub klient, który będzie chciał się przekonać, czy jesteś solidnym płatnikiem i czy można Ci zaufać.
A czy banki sprawdzają w ERIF przed udzieleniem kredytu? Tak, mogą to zrobić, ponieważ mają do tego prawo przy badaniu zdolności kredytowej klienta. Zazwyczaj w pierwszej kolejności weryfikują potencjalnego kredytobiorcę w Biurze Informacji Kredytowej, ale ponieważ nie ma w nim wszystkich zadłużeń, często zaglądają właśnie do BIG-ów, czyli np. ERIF.
Warto też wiedzieć, że z ERIF korzystają również firmy windykacyjne, różne urzędy, spółdzielnie mieszkaniowe, a nawet stowarzyszenia i fundacje.
Giełda długów. Jak działa i kto może z niej korzystać?
Czy można wziąć kredyt lub pożyczkę bez weryfikacji ERIF?
Negatywny wpis o zadłużeniu w Biurze Informacji Gospodarczej takim jak ERIF czy KRD obniża zdolność kredytową i dlatego może utrudnić otrzymanie kredytu w banku lub pożyczki. Właśnie dlatego wiele osób zadłużonych szuka informacji, który bank nie sprawdza BIG i KRD, albo gdzie dostępna jest pożyczka bez ERIF.
W praktyce pożyczki z wpisami w KRD, ERIF, BIK, czy BIG InfoMonitor dostępne są wyłącznie na rynku pozabankowym, ponieważ banki znacznie wnikliwiej sprawdzają swoich potencjalnych kredytobiorców i z reguły nie udzielają kredytów osobom zadłużonym.
Nawet jeśli nie sprawdzają wszystkich baz, o długu mogą się dowiedzieć z innych rejestrów, które współpracują ze sobą i wymieniają się informacjami (wskutek nowelizacji przepisów od 2017 roku istnieje możliwość pobrania zintegrowanego raportu zawierającego dane o osobie lub firmie ze wszystkich BIG-ów).
Większość instytucji pożyczkowych również weryfikuje swoich klientów w różnych bazach BIK i BIG, jednak ich podejście do negatywnych wpisów jest bardziej elastyczne. Bardzo często zatem zdarza się, że osoby zadłużone otrzymują pozabankową pożyczkę, jeśli np. ich dług w ERIF jest niewielki lub o krótkim okresie przeterminowania.
Są też firmy, które oferują specjalne pożyczki dla zadłużonych, jednak są one zazwyczaj bardzo drogie lub wymagają zabezpieczenia.
Jak sprawdzić, czy jestem w bazie ERIF?
Baza ERIF jest dostępna dla wszystkich osób pełnoletnich, a więc jeśli spełniasz ten warunek, możesz samodzielnie sprawdzić, czy Twoja dane widnieją w rejestrze. Jak sprawdzić siebie w ERIF? Możesz to zrobić całkowicie online, wykonując następujące czynności:
- Wejdź na stronę internetową ERIF.
- Wybierz rodzaj konta w zakładce Dla konsumentów (np. „Sprawdź firmę i siebie”).
- Wybierz sposób potwierdzenia tożsamości podczas zakładania profilu klienta (Do wyboru jest przelew weryfikacyjny 1 zł, przesłanie skanu dowodu lub podanie kodu z powiadomienia otrzymanego listem. Najszybsza jest pierwsza metoda, lecz należy pamiętać, że wymaga posiadania konta bankowego z dostępem online).
- Wypełnij formularz rejestracyjny – należy w nim podać m.in. dane osobowe, PESEL oraz adres e-mail.
- Potwierdź tożsamość wybraną metodą.
- Zaczekaj na potwierdzenie założenia konta użytkownika.
- Na stronie ERIF zaloguj się do swojego konta i pobierz raport o sobie.
Warto wiedzieć, że standardowo raport ERIF jest odpłatny, jednak konsumenci zgodnie z przepisami mogą go raz na 6 miesięcy pobrać z każdego BIG bezpłatnie. Sprawdź więc swoje długi za darmo w ERIF, jeśli masz taką możliwość.
Jak za darmo sprawdzić czy jestem w BIK?
Czy można wyczyścić swój ERIF?
Negatywne wpisy w ERIF mogą być poważną przeszkodą nie tylko w uzyskaniu kredytu bankowego, ale nawet w zawarciu umowy na telefon i Internet. Warto więc wiedzieć, jak usunąć wpis z ERIF o zaległościach płatniczych, by nie stanowił on już problemu.
Jedyną na to metodą jest spłata zadłużenia i dopilnowanie, by wierzyciel zgłosił ten fakt do rejestru (jest to jego ustawowy obowiązek). Wówczas ERIF ma 14 dni na skasowanie negatywnej informacji.
Warto też pamiętać, że usunięcie swojego konta z platformy nie spowoduje, że nasze długi widniejące w bazie znikną. Nie ma więc sensu szukać informacji, jak usunąć konto z ERIF. Nie warto też tego robić, ponieważ dzięki niemu można na bieżąco kontrolować swój status w bazie i w razie pojawienia się w niej negatywnych wpisów szybko rozwiązać problem poprzez np. spłatę zadłużenia lub zawarcie ugody z wierzycielem.
Baza ERIF a inne rejestry dłużników w Polsce
W Polsce działa wiele instytucji zajmujących się gromadzeniem informacji o dłużnikach. Warto umieć je rozróżniać, ponieważ we wszystkich możemy być weryfikowani np. w trakcie procesu ubiegania się o pożyczkę.
Dla banków najważniejszym źródłem wiedzy o zadłużeniu klienta jest Biuro Informacji Kredytowej (BIK). Jest to instytucja powołana przez banki, która gromadzi dane wyłącznie na temat zobowiązań kredytowych.
Oprócz BIK funkcjonują też tzw. Biura Informacji Gospodarczej (BIG), do których należy właśnie ERIF. W takim razie czy BIG i ERIF to to samo? I tak i nie, ponieważ ERIF jest BIG-iem, ale nie jedynym. W Polsce działa 5 Biur Informacji Gospodarczej i są nimi:
- ERIF,
- Krajowy Rejestr Długów (KRD),
- BIG InfoMonitor,
- Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej,
- Krajowa Informacja Długów Telekomunikacyjnych.
BIG-i również gromadzą i udostępniają dane o zobowiązaniach konsumentów i firm, jednak mogą one dotyczyć nie tylko zaległości kredytowych, ale także np. z tytułu niespłaconych rachunków, faktur, czy opłat administracyjnych. BIK, BIG, KRD i ERIF mają więc wiele wspólnego, lecz tak naprawdę są oddzielnymi instytucjami.
Warto też wiedzieć, że spośród wszystkich Biur Informacji Gospodarczej ERIF ma opinie jedynej instytucji, która prezentuje nie tylko negatywne, ale też pozytywne informacje o płatnikach. Posiadanie w tym rejestrze wpisów potwierdzających naszą rzetelność w spłacie zobowiązań może więc pomóc w ubieganiu się o kredyty i pożyczki.
Dodatkowe źródła:
Nowelizacja na korzyść BIG. Jaki los czeka wywiadownie gospodarcze? www.prawo.gazetaprawna.pl
www.erif.pl
