Co to jest kredyt preferencyjny?
Kredyt preferencyjny1 to produkt finansowy udzielany na korzystniejszych warunkach niż banki oferują standardowo. Może to być:
Zwykle kredyty preferencyjne są udzielane na ważne społecznie cele, np.:
- poprawę warunków mieszkaniowych obywateli,
- remonty budynków (ocieplenie, ekologiczny piec grzewczy),
- produkcję rolną, która ucierpiała wskutek klęski żywiołowej,
a także wiele innych potrzeb. Ważne – środki z kredytu możesz przeznaczyć wyłącznie na wskazany w umowie cel.
Atrakcyjne warunki finansowania są możliwe dzięki dopłatom, np. ze Skarbu Państwa lub innych instytucji. Kredyty preferencyjne to zatem połączenie produktu bankowego z instrumentem polityki gospodarczej kraju. Z jednej strony regulowane są przez prawo bankowe, a z drugiej – przez ustawy szczególne.
Przykład: Program Bezpieczny Kredyt 2% był regulowany przez ustawę z dnia 1 października 2021 r. o rodzinnym kredycie mieszkaniowym i bezpiecznym kredycie 2%.
Kto może starać się o kredyt preferencyjny?
Najczęściej stosowany podział kredytów preferencyjnych dotyczy grupy docelowej, która może się o nie ubiegać. W zależności od typu kredytu preferencyjnego wniosek o niego składać mogą:
- rolnicy – kredyt preferencyjny dla rolników skierowany głównie do tzw. rolników indywidualnych oraz młodych rolników,
- studenci – kredyt studencki preferencyjny przeznaczony jest dla studentów, którzy nie ukończyli 30. roku życia oraz doktorantów, którzy nie ukończyli 35. roku życia,
- osoby zainteresowane kupnem mieszkania – kredyty preferencyjne dla młodych na zakup mieszkania powstają z myślą o młodych małżeństwach oraz osobach samotnie wychowujących dzieci,
- przedsiębiorcy – kredyt preferencyjny dla przedsiębiorców wykorzystać można np. na otwarcie działalności gospodarczej
- właściciele domów jednorodzinnych – np. kredyt preferencyjny dla właścicieli domów na termomodernizację, zakup fotowoltaiki oraz wymianę pieców.
Kredyt preferencyjny – jakie rodzaje kredytów preferencyjnych znajdziesz w bankach?
Każdy z dostępnych na rynku kredytów preferencyjnych skierowany jest do innej grupy docelowej, dlatego warunki poszczególnych ofert różnią się od siebie. Przed złożeniem wniosku o finansowanie warto więc upewnić się, jakie warunki trzeba spełnić, by otrzymać pozytywną decyzję kredytową, jak również, na co dokładnie można przeznaczyć pożyczone środki. Trzeba też zwrócić uwagę na kwotę dofinansowania i całkowity koszt kredytu.
Kredyt preferencyjny dla rolników
Jakie kredyty dla rolników można uzyskać w 2024 roku? Szczegółowe informacje oraz warunki, które muszą spełnić osoby starające się o uzyskanie wsparcia finansowego, określa Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR)2. Kredyty preferencyjne dostępne w 2024 roku zapewniają niższe oprocentowanie oraz szereg innych korzystnych rozwiązań.
Środki otrzymane w ten sposób można przeznaczyć na modernizację gospodarstwa rolnego lub założenie nowego. Obecnie rolnicy mogą uzyskać m.in.:
- kredyt preferencyjny linia Z – kredyt na zakup użytków rolnych,
- kredyt preferencyjny linia S – kredyt na poprawę płynności finansowej dla podmiotu prowadzącego działalność m.in. w zakresie obrotu zbożami,
- kredyt preferencyjny linia RR – kredyt na inwestycje w rolnictwie i rybactwie śródlądowym,
- kredyt preferencyjny linia PR – kredyt na inwestycje w przetwórstwie produktów rolnych, ryb, skorupiaków i mięczaków,
- kredyt preferencyjny linia K01 i K02 – kredyty na wznowienie produkcji w gospodarstwach, w których wystąpiły szkody spowodowane przez niekorzystne zjawiska atmosferyczne (np. powódź, grad, suszę itp.),
- kredyt preferencyjny linia MRcsk – kredyty z częściową spłatą kapitału na zakup użytków rolnych przez młodych rolników,
- kredyt preferencyjny linia KPS – kredyty na ponowne uruchomienie produkcji świń zaprzestanej w związku z ASF,
- kredyt preferencyjny linia UP – kredyty na utrzymanie płynności finansowej.
Od kiedy są dostępne kredyty preferencyjne dla rolników w 2024? Wnioski można składać przez cały czas.
Kredyt preferencyjny dla firm
Kredyty preferencyjne dla przedsiębiorców bardzo często udzielane są w ramach programów unijnych. Wysokość dopłaty bywa uzależniana od okresu działania firmy na rynku albo liczby pracowników. Kredytodawca ponadto może wymagać wdrożenia nowej technologii lub procesu, który usprawni funkcjonowanie przedsiębiorstwa.
W ofertach banków znaleźć można m.in. kredyt preferencyjny dla małych firm czy kredyt preferencyjny na otwarcie działalności gospodarczej. Ostatnio pojawiły się także propozycje dla przedsiębiorców, których działalność notuje straty, przez co potrzebują finansowego wsparcia z zewnątrz, aby utrzymać się na rynku.
Sprawdź także: Kredyt inwestycyjny dla firm – jak uzyskać kredyt na inwestycję i kto może się starać?
Kredyt preferencyjny dla samotnych matek
Kolejnym przykładem kredytu preferencyjnego jest kredyt skierowany dla osób samotnie wychowujących dziecko. Jest to jednak produkt, który nie jest na stałe dostępny w ofertach banków. Do niedawna samotne matki, jak również samotni ojcowie, mogli skorzystać m.in. z dofinansowania zakupu mieszkania. Niestety na ten moment nie ma kredytu preferencyjnego dla samotnych rodziców. Warto jednak trzymać rękę na pulsie, gdyż niewykluczone, że w ciągu najbliższych lat takie rozwiązanie się pojawi.
Kredyt preferencyjny dla studentów
W gronie uprzywilejowanych osób, które mogą liczyć na dofinansowanie kredytu, znaleźli się również studenci. Preferencyjne warunki to m.in.:
- niskie odsetki – wynoszą połowę stopy redyskontowej weksli NBP, która w lipcu 2024 r. wynosi 5,85%,
- rozłożenie okres spłaty na okres dwukrotności pobierania kredytu,
- umorzenie do 50% wartości kredytu dla najlepszych studentów.
O kredyt preferencyjny można się ubiegać przez cały rok. Dostępny jest dla:
- osób, u których dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 4000 zł netto,
- studentów do ukończenia 30. roku życia,
- doktorantów do ukończenia 35. roku życia.
Obecnie kredyt studencki oferują 3 banki:
- PKO BP,
- Pekao S.A.,
- Banku Polskiej Spółdzielczości (wraz ze zrzeszonymi bankami).
Spłata kredytu następuje dwa lata po ukończeniu studiów3.
Kredyt preferencyjny na kupno mieszkania
Rządowe dopłaty do kredytów hipotecznych cieszą się dużym zainteresowaniem Polaków. Poprzedni program Bezpieczny Kredyt 2% już wygasł, jednak znane są już szczegóły nowych rozwiązań.
Program będzie dostępny dla:
- singli do 35. roku życia,
- małżeństw i par bez limitu wieku,
- osób nie posiadających na własność mieszkania lub domu (z wyjątkiem tych z maksymalnie 50% wkładem w prawie własności mieszkania uzyskanym poprzez dziedziczenie lub darowiznę),
- osób posiadających nie więcej niż jedno mieszkanie, gdy w skład gospodarstwa domowego wchodzi co najmniej troje dzieci.
W ramach programu będzie można pozyskać dopłaty na kredyt hipoteczny lub konsumencki na pokrycie wydatków ponoszonych w związku z pokryciem kosztów partycypacji lub wkładu mieszkaniowego.
Nowością jest wprowadzenie kryterium dochodowego – od 7 do 18 tys. zł (w zależności od ilości osób w gospodarstwie domowym). Brak limitu dochodu dla kredytobiorców z trójką dzieci. Na beneficjentów programu czekają m.in. atrakcyjne oprocentowanie kredytu – od 0% do 1,5% – w tym przypadku również o jego wysokości decyduje liczba członków rodziny. Ustawodawcy przewidzieli także limit kwot kredytu, dla jakich przysługiwać będzie dopłata – od 200 do 600 tys. zł. W przypadku gospodarstwa większych niż pięcioosobowe, wartość kredytu wzrasta o 100 tys. za każdą osobę.
Projekt ustawy jest w tym momencie na etapie prac legislacyjnych. Program ma wystartować 15 stycznia 2025 r.
Więcej na ten temat znajdziesz w artykule Mieszkanie na Start. Ile wyniesie rata kredytu? Warunki programu.
Kredyt preferencyjny – na co można go przeznaczyć?
Z zasady preferencyjne kredyty inwestycyjne mają na celu ułatwianie realizacji kluczowych interesów społecznych. Ich przeznaczenie zależy w dużej mierze od typu beneficjentów, którzy mogą wnioskować o pomoc finansową.
Wyróżnić można takie kredyty z dofinansowaniem jak:
- kredyt preferencyjny na zakup ziemi – najczęściej pozwala na to kredyt preferencyjny dla rolników, czasem też kredyt na zakup nieruchomości,
- kredyt preferencyjny na założenie firmy – skorzystać z niego mogą osoby przymierzające się do założenia działalności, które nie mają wystarczających środków na start,
- kredyt preferencyjny na remont domu – warunkiem jest tutaj posiadanie własnej nieruchomości,
- kredyt preferencyjny na cele ekologiczne – dobrym przykładem jest kredyt preferencyjny na termomodernizację, w tym zakup pieca, wymianę przyłączy gazowych lub elektroenergetycznych, zainstalowanie wentylacji odzyskującej ciepło z powietrza lub na fotowoltaikę,
- kredyt preferencyjny na zakup mieszkania – dopłata do zakupu nieruchomości, zwykle pierwszego mieszkania.
Sprawdź: Kredyt hipoteczny bez wkładu własnego - sprawdź, jak otrzymać kredyt na mieszkanie bez wkładu własnego!
Ile kosztuje kredyt preferencyjny?
Sprawdziłam, ile możesz zyskać na skorzystaniu z kredytu preferencyjnego. Pod uwagę wzięłam nowy program Kredyt na Start, a także kredyt dla rolników.
Przykład 1:
Pani Anna i Pan Tadeusz chcą skorzystać z programu Kredyt na Start. Mają trójkę dzieci, w związku z czym oprocentowanie ich kredytu przez pierwsze 10 lat okresu spłaty wyniesie 0%. Jeśli zdecydują się zaciągnąć kredyt w wysokości 400 tys. zł, to ich rata wyniesie ok. 1350 zł miesięcznie.
Obecnie za kredyt o takich parametrach, zaciągany na 25 lat, trzeba zapłacić miesięcznie ok. 2800 zł (przy założeniu, że oprocentowanie wynosi ok. 6,80%, a prowizja 0%). Daje to miesięczną oszczędność w wysokości 1450 zł.
Przykład 2:
Pan Tomasz prowadzi gospodarstwo rolne, w którym użytki rolne wynoszą 40 ha. Nie radzi sobie z regulowaniem zobowiązań finansowych. Zdecydował się skorzystać z kredytu preferencyjnego (linia UP), w ramach którego oprocentowanie wynosi 2% (resztę dopłaca ARiMR). Kwota kredytu wynosi 100 tys. zł. Pan Tomasz może skorzystać z dopłat do oprocentowania przez okres 60 miesięcy.
RRSO kredytu wynosi 2,26%, prowizja 0,5%. Najwyższa rata wynosi ok. 1900 zł, a najniższa 1700 zł.
Sprawdziłam kalkulator kredytowy. Dla porównania, gdyby Pan Tomasz skorzystał z kredytu gotówkowego, jego rata miesięczna wyniosłaby ok. 2200 zł (przy oprocentowaniu 19,90% i RRSO 11,46%). Jego oszczędność może wynieść zatem nawet 500 zł miesięcznie.
Sprawdź także: Kredyt dla lekarzy – oprocentowanie i warunki
Kredyt preferencyjny – na jakich warunkach jest udzielany?
Warunki kredytowania w przypadku kredytów preferencyjnych w dużej mierze zależą od rodzaju finansowania. Przykładowo kredyt preferencyjny dla rolników na zakup ziemi rolnej może wynieść aż 80% wartości poniesionych nakładów inwestycyjnych, a jego spłatę da się rozłożyć nawet na 15 lat. Łączne wsparcie nie może przekroczyć 5 mln złotych.
Bardzo atrakcyjne warunki zapewnia preferencyjny kredyt studencki. Odsetki w jego przypadku mają równowartość połowy stopy redyskontowej NBP. Jeśli chodzi o spłatę, liczba rat jest równa podwojonej liczbie wypłat. Jeśli student otrzymywał wypłaty przez 60 miesięcy, to spłaca zobowiązanie w 120 ratach. Spłata rozpoczyna się dopiero po ukończeniu studiów.
A co z programem Bezpieczny Kredyt 2 procent? Dofinansowanie już nie obowiązuje, ale nowy program Kredyt na start, ma być dostępny na następujących warunkach:
- dofinansowanie przez 10 lat w przypadku kredytów hipotecznych lub 5 lat w przypadku kredytów konsumenckich,
- oprocentowanie od 0% do 1,5%,
- kryterium dochodowe od 7 tys. do 18 tys. zł miesięcznie,
- brak limitu dochodów dla rodzin z trójką dzieci,
- limit kredytu, do którego będzie można uzyskać dopłatę – od 200 tys. do 600 tys. zł,
- zwiększenie limitu kredytu w gospodarstwach wieloosobowych.
W przypadku Rodzinnego kredytu mieszkaniowego warunki są następujące:
- okres kredytowania – minimum 15 lat,
- kredyt w walucie PLN,
- możliwość skorzystania z programu nawet w przypadku osób posiadających wkład własny,
- limity powierzchni w przypadku rodzin posiadających na własność nieruchomość (50 m2 dla rodzin z dwojgiem, 75 m2 – trojgiem, 90 m2 – czworgiem dzieci),
- brak limitów metrażu dla rodzin z pięciorgiem lub więcej dzieci,
- możliwość skorzystania ze spłaty rodzinnej, czyli dopłaty w razie urodzenia się drugiego lub kolejnego dziecka – 20 tys. zł przy drugim dziecku, 60 tys. zł – przy trzecim i kolejnym.
Chcesz zainwestować w innowacyjne rozwiązania? Sprawdź również inną propozycję – kredyt na fotowoltaikę.
Plusy i minusy kredytu preferencyjnego
Z uwagi na dofinansowanie wydawać by się mogło, że kredyt preferencyjny jest atrakcyjnym produktem, który wypada dużo lepiej na tle pozostałych ofert kredytowych. Jakie zalety, a jakie wady ma to rozwiązanie?
Plusy |
Minusy |
- lepsze warunki finansowania niż w przypadku zwykłych kredytów komercyjnych,
- dostępne wysokie kwoty kredytów, nierzadko niemożliwe do uzyskania z pomocą zwykłego kredytu gotówkowego,
- niekiedy szansa na długi, dostosowany do potrzeb okres kredytowania,
- możliwe zmniejszenie kosztów prowadzonych inwestycji.
|
- ściśle określony cel kredytowania,
- konieczność zwrotu pożyczonych środków w przypadku niewywiązania się z warunków umowy,
- dostępny dla wąskiego grona odbiorców,
- konieczność dostarczenia długiej listy dokumentów i dopełnienia mnóstwa formalności.
|
Kredyt preferencyjny – czy warto złożyć wniosek?
Kredyt preferencyjny oznacza korzyści dla kredytobiorcy. Niezależnie od tego, czy chcesz skorzystać z dopłat do kredytu hipotecznego, czy uzyskać dodatkowe środki na studia, kredyty preferencyjne będą obciążone niższym kosztem niż te ze standardowej oferty banków. Oczywiście, zanim skorzystasz z ofert, sprawdź parametry kredytu:
- oprocentowanie,
- prowizję,
- dodatkowe ubezpieczenia,
- RRSO,
- całkowity koszt zobowiązania.
Możesz też porównać je z innymi dostępnymi na rynku ofertami lub skorzystać z pomocy doradcy kredytowego. Wówczas będziesz wiedzieć, czy kredyt preferencyjny naprawdę się opłaca.