Współczesny rynek bankowy zapewnia klientom szeroki wybór produktów. Możemy skorzystać z pożyczki ratalnej, wybrać kredyt samochodowy, sprawdzić najkorzystniejszą ofertę poprzez ranking kredytów gotówkowych lub otworzyć linię debetową na koncie osobistym.
Rzadko kiedy zastanawiamy się jednak, do jakich grup należą oferowane przez banki produkty. Dzisiaj się tym zajmiemy – sprawdzimy, jak prawo reguluje kredyt konsumpcyjny, a jak konsumencki. Czym różnią się od siebie?
Czym jest kredyt konsumencki?
Kredyt konsumencki – co to jest? Ten popularny produkt finansowy ma bardzo sformalizowany charakter, a zasady jego udzielania i zwrotu reguluje ustawa o kredycie konsumenckim z dnia 12 maja 2011 roku. Zgodnie z nią kredyt konsumencki jest bankowym wsparciem finansowym, które nie przekracza kwoty 255 550 złotych bądź równowartości tej sumy w walucie obcej.
Co ciekawe, zgodnie z przepisami prawa bankowego, kredyt konsumencki oferowany może być jedynie osobom fizycznym, a cele, jakie wiążą się z zaciągnięciem tego zobowiązania, są niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Ustawa określa maksymalne oprocentowanie kredytu konsumenckiego, które nie może przekroczyć w stosunku rocznym dwukrotności sumy stopy referencyjnej NBP i 3,5%. Aktualna wysokość stóp procentowych wynosi 6,75%. Zgodnie ze wzorem:
Wzór:
Maksymalne oprocentowanie = 2x (6,75% + 3,5%)
Najwyższe odsetki w skali roku mogą obecnie wynosić 20,50%.
Chcesz zaciągnąć kredyt konsumencki? Kto go udziela? Kredytodawcami są przede wszystkim banki, ale także SKOK-i (Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo-Kredytowe) oraz parabanki. Żeby uzyskać kredyt, trzeba przede wszystkim mieć:
- stały dochód,
- zdolność kredytową,
- pozytywną historię w BIK,
- brak zadłużeń na koncie.
Sprawdźmy podstawowe różnice między poszczególnymi rodzajami zobowiązań:
- kredyt konsumencki a hipoteczny – od 2011 roku kredyty hipoteczne nie są kredytami konsumenckimi, jednak nadal część przepisów znajduje zastosowanie.
- kredyt gotówkowy a konsumencki – kredyt gotówkowy to jeden z rodzajów kredytu konsumenckiego – zobowiązanie wypłacane w gotówce lub na konto osobiste.
Rodzaje kredytów konsumenckich
Do kredytów konsumenckich zaliczamy:
- zobowiązania kredytowe zaciągane w instytucji bankowej, np. kredyty gotówkowe, samochodowe, ratalne, konsolidacyjne,
- pożyczki zaciągane w instytucji pozabankowej, takiej jak SKOK, parabanki, (tzw. chwilówki) oraz inne firmy pożyczkowe, w tym te, które oferują pożyczki ratalne.
- kredyty odnawialne.
Ważną informacją jest również to, że kredyt konsumencki nie jest zobowiązaniem, które oferowane jest na specjalnych, preferencyjnych warunkach. Mowa tu o finansowym wsparciu na 0% czy też z niższym oprocentowaniem aniżeli wynika to z ogólnie przyjętą polityką kredytową, jaką zgodnie z przepisami prawa stosują banki.
Przeczytaj też: O ile wzrosły raty kredytów hipotecznych? Jak poradzić sobie z wyższą ratą kredytu na mieszkanie?
Czym jest kredyt konsumpcyjny?
Interesuje Cię kredyt konsumpcyjny? Co to jest? Pod tą nazwą kryje się grupa zobowiązań kredytowych klasyfikowanych ze względu na ich cel. W tym przypadku są to szeroko pojęte potrzeby konsumpcyjne.
Definicja kredytu konsumpcyjnego nie została zawarta w przepisach prawa bankowego, jest to nazewnictwo potoczne zobowiązań, które mają na celu udzielenie finansowego wsparcia. Najważniejsze cechy kredytu konsumpcyjnego:
- udzielany na dowolny cel konsumpcyjny,
- kredytobiorca nie musi dokumentować, na co przeznaczył środki,
- warunki kredytowania uzależnione od oferty banku,
- jeśli kredyt zaciąga osoba fizyczna, to obowiązują zasady takie jak przy kredycie konsumenckim.
Co ważne, w przypadku kredytu konsumpcyjnego nie istnieją żadne ograniczenia kwotowe, celowe czy też dotyczące oferowanego oprocentowania takich zobowiązań. Należy podkreślić, że kredyty konsumpcyjne oferują tylko banki, pomijając rozmaite firmy pożyczkowe czy parabanki. Rodzaje kredytów konsumpcyjnych:
- kredyty gotówkowe,
- kredyty ratalne,
- karty kredytowe,
- kredyty w rachunku bieżącym.
Różnice między kredytem konsumpcyjnym a konsumenckim
Podsumujmy najważniejsze informacje o obu rodzajach kredytów:
|
Kredyt konsumencki |
Kredyt konsumpcyjny |
- regulowany przez ustawę z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim
|
- nie został opisany w żadnej ustawie i w konstruowanych ofertach dotyczących takich zobowiązań nie istnieją żadne ograniczenia formalne.
|
- mogą zawierać jedynie osoby fizyczne, na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej
|
- nie została zdefiniowana żadna grupa odbiorców
|
- maksymalna wartość zaciąganego zobowiązania wynosi 250 550 złotych
|
- brak jakichkolwiek ograniczeń co do maksymalnej kwoty udzielanego wsparcia finansowego
|
- może być udzielany na wskazany cel, który kredytobiorca ma nie tylko wskazać we wniosku kredytowym, ale później również udokumentować jego nabycie ze środków przekazanych od kredytodawcy. Tutaj wyróżnić możemy na przykład kredyt na samochód czy remont mieszkania.
|
- udzielany na dowolny cel, a kredytodawca zupełnie nie ingeruje w to, na co zostały przeznaczone pieniądze udostępnione w ramach tego zobowiązania.
|
Jak wygląda umowa o kredycie konsumenckim?
Ponieważ kredyt konsumencki musi być udzielany zgodnie z przepisami prawa, każde takie zobowiązanie zawierane jest przy zastosowaniu odpowiedniej umowy. Ta powinna być sporządzona w formie pisemnej. W umowie o kredyt konsumencki muszą znaleźć się następujące informacje:
- dane kredytobiorcy, w tym dane z dowodu osobistego wraz z miejscem zamieszkania oraz danymi kontaktowymi,
- dane kredytodawcy, w tym adres siedziby, określenie organu, który zarejestrował działalność oraz numer w rejestrze (dotyczy osób prawnych),
- wartość kredytu,
- okres trwania umowy,
- zasady oraz wszelkie terminy spłaty zaciąganego zobowiązania,
- roczna stopa oprocentowania wraz z warunkami jej ewentualnych zmian,
- całkowity koszt zobowiązania kredytowego z uwzględnieniem nie tylko oprocentowanie, ale też wszystkich kosztów około kredytowych. W tym miejscu opisane muszą być szczegółowo wszelkie dodatkowe koszty, jakie musi ponieść kredytobiorca, to między innymi prowizje za udzielenie kredytu,
- dodatkowe zabezpieczenie zobowiązania kredytowego, jeśli takowe jest niezbędne w ramach udzielanego wsparcia finansowego. Dodatkowe zabezpieczenie musi być dokładnie opisane wraz z formą zniesienia tego zabezpieczenia na poczet instytucji, która udziela kredytu,
- informacje o warunkach wcześniejszej spłaty zobowiązania kredytowego,
- dane na temat opłat i wszelkich kosztów oraz postępowania w przypadku niewypłacalności kredytobiorcy, czego skutkiem są opóźnienia w spłatach comiesięcznych rat albo całkowite zaprzestanie regulowania wynikających z umowy należności,
- wszelkie dodatkowe informacje, które dotyczą kredytu, a nie są ustanowione ustawą, ale prywatną polityką kredytową, jaką prowadzi kredytodawca.
Nie przegap: Ile trzeba zarabiać żeby dostać kredyt gotówkowy? Symulacja kredytu
Czy można odstąpić od umowy kredytu konsumenckiego?
Obowiązujące przepisy polskiego prawa zakładają możliwość odstąpienia od umowy kredytowej przez kredytobiorcę w terminie 14 dni od podpisania umowy. Sytuacja ta dotyczy również przypadków, w których środki zostały już wypłacone. Kredytobiorca musi je zwrócić wraz z odsetkami naliczonymi za czas, w którym mógł z nich korzystać.
Co ważne, kredytobiorca może odstąpić od umowy w terminie do 14 dni od podpisania umowy bez podania przyczyny. W przypadku gdy umowa o kredyt nie uwzględniała wszystkich wymaganych przez prawo elementów, kredytobiorcy przysługuje prawo do odstąpienia od umowy w ciągu 14 dni od dnia uzupełnienia przez kredytodawcę wymaganych informacji.
Kredyt konsumencki zakłada też dowolność w kwestii spłaty zobowiązania przez kredytobiorcę. Ten może kredyt spłacić całkowicie bądź w części przed terminem spłaty ostatniej raty, a kredytodawca nie może w związku z tym naliczyć żadnych dodatkowych odsetek.
Wcześniejsza spłata kredytu konsumenckiego zwalnia kredytobiorcę od płacenia odsetek za czas, w którym zostałyby one naliczone w ramach standardowego spłacania comiesięcznych rat w ustalonym harmonogramie.
Ta sama zasada dotyczy nadpłaty kredytu — pozostałe raty ulegają wtedy obniżeniu albo skraca się czas obowiązywania umowy kredytowej. Najczęściej to kredytobiorca decyduje, którą opcję wybiera.
Jak wygląda spłata kredytu konsumenckiego i konsumpcyjnego?
Niezależnie od tego, czy jest to pożyczka konsumencka, czy kredyt konsumpcyjny, w przypadku spłaty zobowiązania obowiązują podobne zasady. Podstawowym wymogiem jest obowiązek uwzględnienia w umowie terminu oraz sposobu spłaty kredytu.
W przypadku kredytu konsumenckiego kredytobiorca ma również prawo do wcześniejszej spłaty zobowiązania – w całości lub części – przed terminem wynikającym z umowy kredytowej. Innym uprawnieniem kredytobiorcy zaciągającego kredyt konsumencki jest uzyskanie nieodpłatnego harmonogramu spłaty kredytu.
Zanim zdecydujemy się na konkretną propozycję – kredyt konsumencki czy kredyt konsumpcyjny, sprawdźmy kalkulator rat i kosztów zobowiązania.
Warto wiedzieć: Jak otrzymać potwierdzenie spłaty kredytu? Wzór wniosku
Kredyt konsumencki czy konsumpcyjny?
Kredyt konsumpcyjny a konsumencki – co wybrać? W tym przypadku warto jeszcze raz podkreślić, że pierwsza nazwa odnosi się do celu kredytu, a druga – do jego odbiorcy, czyli konsumenta.
Kredyt konsumpcyjny będzie konsumenckim, jeśli wniosek złoży osoba fizyczna (konsument). Z kolei kredyt konsumencki nie zawsze będzie konsumpcyjnym – dotyczy to kredytów celowych np. samochodowych lub hipotecznych.
