Co to jest oprocentowanie kredytu? Jak je obliczyć?

Co to jest oprocentowanie kredytu?

Oprocentowanie kredytu jest jednym z ważniejszych parametrów mających bezpośredni wpływ na końcowy koszt finansowania. Na jego podstawie naliczane są odsetki opłacane od kredytu. Od oprocentowania więc zależy wysokość raty, jak i całkowita wartość odsetek naliczana w okresie spłacania kredytu.

Oprocentowanie składa się ze stawki referencyjnej np. WIBOR oraz marży banku. Banki nie mają wpływu na stopę referencyjną, ponieważ jest ona zależna od stóp procentowych, które są ustalane przez Narodowy Bank Polski. Natomiast wysokość marży jest ustalana przez banki w sposób indywidualny i to na niej zarabiają.

Jeśli chcesz negocjować koszt kredytu, to poddawana negocjacjom jest właśnie wartość marży. Zapisana w umowie, jest niezmienna przez cały okres spłaty kredytu.

Oprocentowanie może być stałe lub zmienne. Stałe daje Ci gwarancję, że stopa procentowa pozostanie niezmienna przez cały czas spłaty kredytu. Zmienne nie da Ci takiej pewności, ale w przypadku obniżki oprocentowania, rata kredytu będzie niższa – przynajmniej przez chwilę.  

Oprocentowanie kredytu gotówkowego

Najbardziej popularnym kredytem udzielanym przez banki jest kredyt gotówkowy. Przeważnie jego kwota nie przekracza 255 550 zł, a więc górnego limitu zawartego w Ustawie o kredycie konsumenckim. Gdy zmienia się stopa referencyjna, zmienia się także oprocentowanie kredytu.

Jednak wysokość stopy referencyjnej nie może być wyższa niż wysokość zawarta w art. 359 § 2 Kodeksu cywilnego. A więc w skali roku maksymalne oprocentowanie kredytu gotówkowego może wynosić dwukrotność odsetek ustawowych.

W lipcu 2023 roku aktualne stałe oprocentowanie kredytu gotówkowego wynosi 20,5%. Jednak w rzeczywistości jego wartość jest niższa i przeważnie nie przekracza 15%.

Nie wszystkie banki oferują kredyt gotówkowy z oprocentowaniem stałym. Często stałe oprocentowanie dotyczy krótkoterminowych kredytów np. 3-letnich. Np. ING Bank Śląski oferuje kredyt gotówkowy na 10 lat. Jeśli jednak będziesz zainteresowany oprocentowaniem stałym, będziesz mógł skorzystać z takiego zobowiązania tylko na 3 lata.

Oprocentowanie kredytu hipotecznego

Tak samo, jak w przypadku kredytu gotówkowego, tak i kredyt hipoteczny może mieć zmienną, jak i stałą stopę procentową. Wysokość zmiennego oprocentowania obliczana jest poprzez sumę marży banku i stawki WIBOR 3M lub 6M, które są zmienne w czasie. A więc im wyższa stawka WIBOR, tym wyższe oprocentowanie.

Natomiast stałe oprocentowanie kredytów hipotecznych obliczane jest na podstawie średniej wszystkich wartości WIBOR, które obowiązywały zazwyczaj w 5 ostatnich latach. Do stopy bazowej doliczana jest również marża banku.

Aktualnie banki mają obowiązek oferowania swoim klientom kredytów hipotecznych ze stałym oprocentowaniem na okres minimum 5 lat. Zmusiło to wiele instytucji bankowych to poszerzenia swojej oferty, ponieważ jeszcze 2 lata temu, taka oferta była praktycznie niedostępna.

Należy jednak pamiętać, że są to kredyty okresowo stałe. A więc jeśli podpiszesz umowę na kredyt hipoteczny na 30 lat z oprocentowaniem stałym na 5 lat, to po ich upływie bank zaproponuje Ci oprocentowanie zmienne lub stałe, które będzie adekwatne do bieżących warunków ekonomicznych. Jakie jest oprocentowanie kredytu hipotecznego?

Maksymalne stałe oprocentowanie kredytu hipotecznego w lipcu 2023 nie może być wyższe niż 20,5%. Jednak aktualnie jest ono znacznie niższe, ze względu na długi okres kredytowania. Ile faktycznie wynosi oprocentowanie kredytu hipotecznego? Przeważnie ok. 8%.

Warto sprawdzić: Czym jest i od czego zależy marża kredytu hipotecznego?

Czym różni się oprocentowanie kredytu od RRSO

Bardzo często oprocentowanie kredytu mylone jest z RRSO. Niestety może to doprowadzić to złego zrozumienia oferty banku.

• Oprocentowanie kredytu – wskaźnik wyrażony procentowo informujący o koszcie odsetek w skali roku. Oprocentowanie jest naliczane przez cały okres kredytowania od kapitału, który pozostaje po spłacie każdej z rat. Wyróżnia się oprocentowanie nominalne zawierające wszelkie elementy przychodowe i dochodowe banku. Najczęściej można się z nim spotkać w przypadku kredytu gotówkowego. Drugie to oprocentowanie bazujące na marży i stawce WIBOR. Najczęściej stosowane jest w przypadku długoterminowych kredytów np. hipotecznych.
• RRSO – Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania. Jest to całkowity koszt kredytu w stosunku rocznym wyrażony w procentach. W skład RRSO wchodzą więc wszystkie koszty kredytu, jak oprocentowanie nominalne, prowizja banku, koszty rozpatrzenia wniosku kredytowego, opłata przygotowawcza, ubezpieczenie, prowizja i pozostałe koszty. Na wysokość RRSO wpływa długość okresu spłaty kredytu. Dlatego jeśli będzie on krótki, wówczas wartość RRSO będzie wyższa.

Jak WIBOR wpływa na oprocentowanie kredytu?

W pierwszej kolejności należy wskazać, że WIBOR dotyczy tylko produktów kredytowych z oprocentowaniem zmiennym. Wysokość stawki WIBOR jest zmienna i ma na nią wpływ przede wszystkim bieżąca sytuacja gospodarcza.

Kredyty ze zmiennym oprocentowaniem najczęściej ustalane są za pomocą wskaźników WIBOR 3 i WIBOR 6. Wpływają one na wysokość oprocentowania kredytu, tak samo jak marża banku. Im wyższy jest WIBOR, tym wyższe będzie oprocentowanie kredytu. Im mniejszy, nim niższe.

Oprocentowanie kredytu – stałe czy zmienne?

Zarówno stałe oprocentowanie kredytu, jak i zmienne mają swoje zalety i wady. Jeśli zastanawiasz się, które z nich jest dla Ciebie lepsze, zapoznaj się z poniższą tabelą.

Wybór rodzaju oprocentowania powinien być uzależnionych od bieżącej sytuacji finansowej kredytobiorcy i poziomu ryzyka, który jest w stanie zaakceptować.

Jeśli wolisz bezpieczeństwo i możliwość zarządzania domowym budżetem bez stresu, najlepiej wybierz oprocentowanie stałe. Jednak w przypadku, gdy zmienne stopy procentowe nie stanowią dla Ciebie problemu, możesz postawić na oprocentowanie zmienne.

Maksymalne oprocentowanie kredytu gotówkowego i hipotecznego

Aktualnie maksymalne oprocentowanie kredytu hipotecznego i gotówkowego nie może przekraczać 20,5%. Stopa referencyjna dziś (14 lipca 2023) wynosi 6,75%. Maksymalne oprocentowanie kredytu oblicza się jako dwukrotność stawek ustawowych, które są powiększone o 3,5 pp.

Jak obliczyć maksymalne oprocentowanie kredytu? Istnieje wzór, którym możesz się posłużyć.

2 x (stopa referencyjna NBP + 3,5%)

W praktyce oznacza to = 2 x (6,75% + 3,5%) = 2 x 10,25% = 20,5%

Banki nie mogą stosować więc oprocentowania przekraczającego 20,5% w skali roku. Nominalne oprocentowanie kredytów hipotecznych jest przeważnie niższe niż gotówkowych. Wynika to z faktu, że kredyty hipoteczne są długoterminowe, w porównaniu do większości gotówkowych. Dodatkowo hipoteczne są zabezpieczane hipoteką na nieruchomość, dzięki czemu interesy banku są lepiej chronione.

Przeczytaj także: Ile wynoszą ukryte koszty kredytu hipotecznego?

Maksymalne oprocentowanie kredytu w bankach

Interesuje Cię jak kształtuje się oprocentowanie kredytu gotówkowego w PKO BP? A może chcesz wiedzieć, ile w ING wynosi oprocentowanie kredytu hipotecznego? Potrzebne dane znajdziesz w poniższych tabelach.

Przy założeniu zaciągnięcia kredytu gotówkowego na 50 tys. zł na 5 lat – oprocentowanie zmienne

Przy założeniu kredytu hipotecznego na kwotę 245 tys. zł na okres 30 lat z oprocentowaniem stałym

Z powyżej tabeli wynika, że to bank PKO BP ma najniższe oprocentowanie kredytu hipotecznego. Zanim zdecydujesz się na tę ofertę, koniecznie zapoznaj się ze szczegółami tego kredytu.

Jakie znaczenie przy kredycie ma oprocentowanie?

Oprocentowanie ma bardzo duży wpływ na wysokość kredytu. Informuje, ile zapłacisz za odsetki. Uzależnione jest od marży narzuconej przez bank oraz stawki referencyjnej. Na wysokość oprocentowania mają wpływ m.in. takie czynniki jak:

• Kwota kredytu – im wyższa, tym na lepsze oprocentowanie możesz liczyć.
• Okres kredytowania – długi okres kredytowania oznacza niższe raty, ale nie tańszy kredyt.
• Wkład własny – im wyższy wkład własny, tym lepiej, ponieważ bank może obniżyć swoją marżę.
• Produkty dodatkowe – instytucje bankowe często proponują swoim klientom dodatkowe produkty, oferując zamiennie lepsze warunki umowy.

Średnie, stałe oprocentowanie kredytu hipotecznego aktualnie wynosi ok. 8%.

Czy można negocjować wysokość oprocentowania przy kredycie?

Tak! Można negocjować o jak najniższe oprocentowanie kredytu w przypadku marży, która ustalana jest przez banki indywidualnie. Niewielka różnica w jej wysokości, może obniżyć ratę kredytu nawet o kilkaset złotych.

Negocjacje o wysokości marży możesz rozpocząć jeszcze przed podpisaniem umowy, ale również w trakcie jej trwania. Co może przyczynić się do obniżenia jej pułapu?

• Wykazanie wzrostu pensji lub podpisania stabilniejszej umowy.
• Spłata innych zadłużeń.
• Dobra historia kredytowa.
• Wysoki wkład własny.
• Skorzystanie z produktów dodatkowych banku.
• Korzystniejsze warunki kredytowe w innych bankach.

Marża podlega więc negocjacjom, dlatego zawsze warto upewnić się, czy kwota Twojego kredytu może zostać obniżona.

Nie przegap: Jak negocjować kredyt hipoteczny z bankiem?