Czym jest i ile wynosi prowizja za udzielenie kredytu bankowego?

Prowizja za udzielenie kredytu to jedna z dodatkowych opłat, która stanowi zarobek banku za pożyczenie klientowi pieniędzy. Warto, aby była jak najniższa, jednak to wcale nie musi oznaczać najkorzystniejszej oferty kredytowej. Poniżej podpowiadamy, jak samodzielnie obliczyć prowizję, od czego zależy jej wysokość, a także, czy można jej uniknąć.
Ekspert
Olga Domagała
Analityk finansowy
Czym jest i ile wynosi prowizja za udzielenie kredytu bankowego?

Wysokość prowizji podawana w ofertach bankowych jest wyrażana w procentach. Po ich przeliczeniu otrzymasz sumę, którą będziesz musiał dodatkowo zapłacić instytucji finansowej. W przypadku niektórych produktów np. kredytu hipotecznego może ona być całkiem spora, co oznacza, że ma realny wpływ na całkowity koszt zobowiązania.

Czym jest prowizja za udzielenie kredytu?

Zacznijmy od wyjaśnienia, co to jest prowizja kredytu? Stanowi ona formę wynagrodzenia dla banku za różne operacje związane z danym finansowaniem i może być naliczona np. za jego udzielenie. Może przyjmować wartość stałą lub zmienną, liczoną od kwoty zaciąganego zobowiązania.

Przykładowo prowizja od kredytu mieszkaniowego aktualnie waha się pomiędzy 0% a 3%, natomiast prowizja od kredytu gotówkowego może wynieść od 0% do około 15%.

Rodzaje prowizji pobieranych przez banki

Wcześniej wspomnieliśmy o prowizji, z którą najczęściej spotykają się kredytobiorcy. W rzeczywistości będzie ona mogła być naliczona także z tytułu dokonanej czynności prawnej bądź za pośrednictwo w zawieraniu danej umowy, jak również za świadczone usługi i wykonywane operacje.

Możesz więc spotkać się z następującymi rodzajami prowizji:

  • za rozpatrzenie wniosku kredytowego — płatna z chwilą złożenia dokumentów i dotyczy wyłącznie rozpatrzenia wniosku. Aktualnie większość banków zniosła ją w odniesieniu do konsumentów, ale pozostawiła jako obowiązującą dla przedsiębiorców. Nie podlega ona zwrotowi nawet wówczas, gdy nie otrzymasz kredytu;
  • za udzielenie kredytu — pobierana jest przy wypłacie finansowania. Oznacza to, że ponieść ją będzie musiał przyszły kredytobiorca, chyba że kredytodawca określił, że jej wysokość wynosi 0%;
  • za odnowienie kredytu — ma miejsce w przypadku kredytu odnawialnego. Klient, który decyduje się na wznowienie pożyczki, musi liczyć się z dodatkowym kosztem, jakim jest prowizja za odnowienie;
  • za wcześniejszą spłatę kredytu — niektóre banki za wcześniejsze uregulowanie zobowiązania, doliczają sobie dodatkową opłatę. Jej wysokość zależy od tego, czy klient dokonał spłaty zobowiązania w całości, czy tylko w części.

Kiedy bank pobiera prowizję od kredytu?

Prowizja ma charakter fakultatywny. Oznacza to, że może być stosowana według uznania wierzyciela. Możesz się więc zastanawiać, dlaczego bank pobiera prowizję od kredytu, skoro nie musi tego robić?

Zanim odpowiemy na to pytanie, powinieneś wiedzieć, że celem każdej instytucji finansowej jest osiągnięcie jak największego zysku. Aktualnie banki często oferują swoje produkty bez takiej opłaty. Informacja ta niewątpliwie zwróci uwagę klientów, których interesuje zerowa prowizja za udzielenie kredytu hipotecznego.

Kiedy płatna byłaby prowizja w ofercie standardowej? Może zostać uiszczona w całości i jednorazowo na konto bankowe, jeszcze przed uruchomieniem środków, albo rozłożona na raty. W tym drugim przypadku odpowiednia kwota jest doliczana do kapitału zobowiązania i płatna co miesiąc z ratą kredytu.

Brak prowizji oznacza, że nikt nie będzie domagał się jej zapłaty. W praktyce nie do końca jest to jednak zgodne z prawdą, ponieważ bank rezygnując z prowizji, najczęściej opłatę tą przenosi na inne koszty kredytu.

Będąc przy tym temacie, warto wspomnieć o innym dodatkowym obciążeniu stosowanym dotychczas wobec kredytobiorców. Była to prowizja za podwyższone ryzyko. Dłużnicy byli zobowiązani do jej zapłaty przez okres oczekiwania na wpis hipoteki do księgi wieczystej kupowanej nieruchomości.

Warto wiedzieć!

16 sierpnia 2022 r. Prezydent RP podpisał ustawę nowelizującą Prawo bankowe. Po jej wejściu w życie banki będą musiały zwrócić klientom opłaty pobierane w okresie oczekiwania na wpis hipoteki do księgi wieczystej.


Czym jest ubezpieczenie pomostowe? Jak odzyskać z niego pieniądze?


Jak naliczana jest prowizja za udzielenie kredytu?

Prowizja jest zależna od wysokości zaciągniętego zobowiązania. Dlatego też przyszły kredytobiorca powinien wiedzieć, ile wynosi prowizja od kredytu, jak obliczyć jej dokładną wartość itd. Istnieją dwa sposoby jej naliczania. Od kredytu netto (czyli kwoty, którą chciałbyś pożyczyć) lub brutto. W praktyce najczęściej stosowana jest ta druga opcja, która jest nieco droższa.

Poniżej przedstawiamy schemat wyliczenia kosztu prowizji o wartości 5% dla kredytu gotówkowego w kwocie 20 000 zł:

  • dla kredytu netto, czyli wartości 20 000 zł, obliczymy ją w następujący sposób:

prowizja [%] x kwota kredytu = koszt prowizji od udzielonego kredytu

5% x 20 000 zł = 1000 zł

  • dla kredytu brutto, konieczne będzie wyliczenie kredytu brutto. Służy do tego poniższy wzór:

kwota kredytu netto/ (1 – prowizja [%]) = kwota kredytu brutto

20 000 zł/ 1- 5% = 20 000 zł/ 0,95 = 21 052,63 zł

Znając wysokość kredytu brutto (21 052,63 zł), koszt prowizji wyliczymy ze wzoru:

kwota kredytu brutto — kwota kredytu netto = koszt prowizji za udzielenie kredytu

21 052,63 - 20 000 = 1 052,63 zł

W zaprezentowanym przykładzie różnica pomiędzy prowizjami wynosi 52,63 zł.


Jak obliczyć koszt kredytu?


Ile wynosi prowizja za udzielenie kredytu hipotecznego?

Mimo że kredytodawca ma swobodę w określaniu wysokości prowizji, to ma także obowiązek respektować przepisy o limitach kosztów pozaodsetkowych, do których zalicza się prowizja za udzielenie kredytu hipotecznego.

Co to jest koszt pozaodsetkowy? Są to wszystkie opłaty dodatkowe, których bank żąda od kredytobiorcy, poza wyznaczonym oprocentowaniem. Respektując zapisy ustawy antylichwiarskiej, czy też ustawy o kredycie konsumenckim, banki przyjęły, że za udzielony kredyt hipoteczny, prowizja będzie wynosiła najczęściej od 0% do 3% od wysokości pożyczanych środków.

Takie rozwiązanie daje więc możliwość, że w każdej z instytucji finansowych, np. w mBanku, ING, czy też PKO BP, prowizja za udzielenie kredytu hipotecznego może przyjąć różną wartość.

Poniżej przedstawiamy przykładowe prowizje pobierane przez najpopularniejsze instytucje finansowe.

Bank

Prowizja w %

prowizja za udzielenie kredytu hipotecznego mBank

0

prowizja za udzielenie kredytu hipotecznego PKO BP

0

prowizja za udzielenie kredytu hipotecznego Alior Bank

0

prowizja za udzielenie kredytu hipotecznego ING

1,90

prowizja za udzielenie kredytu hipotecznego Bank Pekao

1,99

prowizja za udzielenie kredytu hipotecznego Santander

2

Wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego a zwrot prowizji

Niekiedy zdarza się, że konsument spłaca kredyt hipoteczny wcześniej, niż wynika to z warunków umowy. Ma to szczególne znaczenie, gdy w grę wchodzi prowizja za udzielenie kredytu hipotecznego. Zwrot pieniędzy może bowiem dotyczyć sporej sumy. Odzyskanie środków gwarantują Ci aktualne przepisy prawne.

W dniu 19 września 2019 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał wyrok, zgodnie z którym, kredytobiorcy mogą ubiegać się o zwrot opłat bankowych za wcześniejszą spłatę i zakończenie umowy przed terminem.

Dzięki temu, w przypadku szybszej spłaty kredytu hipotecznego, masz prawo wystosować do banku pismo z prośbą o wyliczenie kwoty zwrotu m.in. prowizji, z uwagi na skrócony okres kredytowania.


Czy opłaca się spłacić wcześniej kredyt hipoteczny?


Ile wynosi prowizja za udzielenie kredytu gotówkowego?

Podobnie jak przy hipotece, kosztem pozaodsetkowym będzie prowizja za udzielenie kredytu gotówkowego. Co to jest za koszt, dowiedziałeś się już wcześniej. Ten produkt też można uzyskać bez prowizji, którą bank najprawdopodobniej zastąpi inną propozycją, np. koniecznością otwarcia konta, czy też ubezpieczeniem zaciągniętego zobowiązania.

Wysokość opłaty będzie w tym przypadku wyższa, z uwagi na odmienny charakter, jaki ma kredyt gotówkowy. Prowizja może się wahać od 0% do 15% i zależeć będzie od kwoty zadłużenia. Gdybyś zamiast kredytu był zainteresowany pożyczką, to również i ona jest objęta limitem stawek.

Dzięki temu możesz być pewny, że maksymalna prowizja za udzielenie pożyczki, nie będzie wartością naruszającą przepisy bankowe.

Poniżej przedstawiamy wartości prowizji w kilku ofertach banków dla kredytu gotówkowego w kwocie 20 000 zł.

Bank

prowizja w %

prowizja za udzielenie kredytu gotówkowego Alior Bank

0

prowizja za udzielenie kredytu gotówkowego PKO BP

0

prowizja za udzielenie kredytu gotówkowego Bank Pekao

0

prowizja za udzielenie kredytu gotówkowego Citi Handlowy

5,50

prowizja za udzielenie kredytu gotówkowego BNP Paribas

8

prowizja za udzielenie kredytu gotówkowego Santander

9,99

Wcześniejsza spłata kredytu gotówkowego a zwrot prowizji

Obowiązujące od kilku lat przepisy w zakresie zwrotu opłat za wcześniej spłacone zobowiązania, dotyczą różnego rodzaju kredytów. Tak więc prowizja za udzielenie kredytu zostanie oddana dłużnikowi, jeśli postanowi go spłacić przed terminem.

Zwrot prowizji jest należny w wysokości wprost proporcjonalnej do pozostałego okresu spłaty z umowy, czyli im wcześniej spłacisz dług, tym większą kwotę odzyskasz. Od chwili całkowitego uregulowania kredytu, Twój wierzyciel ma 14 dni na dokonanie zwrotu środków.


Czy wcześniejsza spłata kredytu gotówkowego się opłaca?


Czy bank może udzielić kredytu bez prowizji?

Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, aby kredytodawcy zrezygnowali z tej opłaty w swoich ofertach. Ten argument jest często wykorzystywany w reklamach, jako pewnego rodzaju zachęta dla potencjalnych klientów.

Na pewno nie raz spotkałeś się z hasłem typu: atrakcyjny kredyt hipoteczny, 0 prowizji. Bezprowizyjne zobowiązania to najczęściej produkty okazjonalne, obowiązujące przez określony czas albo przeznaczone dla konkretnej grupy odbiorców np. adwokatów, czy lekarzy.

Jeśli natomiast interesuje Cię kredyt gotówkowy 0 prowizji, to w tym przypadku preferencyjne warunki mogą być zdefiniowane w inny sposób. Często spotykaną praktyką jest określona wartość takiego zobowiązania np. do 3 000 zł, czy też warunek, że przysługuje on jedynie nowym klientom banku.

Czy warto zdecydować się na kredyt bez prowizji?

Chyba nie ma takiego kredytobiorcy, który mając do wyboru zobowiązanie tańsze i droższe, wybrałby to drugie rozwiązanie. Pamiętaj jednak, że brak prowizji wcale nie musi oznaczać korzystniejszej propozycji finansowej.

Jest to możliwe, ponieważ bank koszt ten może po prostu ukryć. Gdybyś więc zastanawiał nad wyborem co najmniej dwóch ofert, kieruj się wartością wskaźnika RRSO. Najniższy wynik wskaże Ci najtańszy kredyt.

Czym różni się prowizja od marży kredytu?

Prowizja dla banku za udzielenie kredytu jest jednorazowym, początkowym kosztem takiego zobowiązania. Jej wysokość zależy od banku. Najczęściej jest ona pobierana z konta wnioskodawcy, w chwili przyznania kredytu.

Jeśli nie masz środków na uregulowanie prowizji, wówczas wierzyciel automatycznie odliczy jej wysokość z pożyczonych Ci pieniędzy.

Marża natomiast jest elementem składowym oprocentowania kredytu. Z tego powodu jest ona płacona co miesiąc, podczas spłaty każdej raty kredytowej. Podobnie jak prowizja, stawka marży jest zależna od banku.

Ekspert
Olga Domagała
Analityk finansowy
Oceń artykuł to dla nas ważne:
Twoja opinia pozwala nam pisać jeszcze lepsze treści.
Podobne artykuły